1. ATM = At the moment = ဒီခဏ၊ အခု၊ အခုိက္အတန္႔မွာ
2. ;-) = wink = သိတယ္ မဟုတ္လား
3. :-{ = sad face = ၀မ္းနည္းေနတယ္။
4. 10Q = thank you = ေက်းဇူး
5. 24/7 = 24 hours a day, 7 days a week = တစ္ပတ္မွာခုႏွစ္ရက္၊ တစ္ရက္မွာ၂၄ နာရီ
6. brb = be right back = အခု ျပန္လာခဲ့မယ္
7. B4 = before = ...မတုိင္ခင္
8. B/C = because = ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့
9. afaik = as far as I known = ငါသိထားတာနဲ႔ ေ၀းလြန္းတယ္
10. asap = as soon as possible = ျဖစ္ႏုိင္ရင္ အခုခ်က္ခ်င္း
11. cu18R = see you later = ေနာက္မွ ေတြ႕မယ္
12. u = you = သင္
13. esp = especially = အထူးသျဖင့္
14. 18R = later = ေနာက္မွ
15. MYOB = mind your own business = ကုိယ့္လုပ္ငန္းကိုယ္ အာ႐ုံစုိက္ပါ
16. ppl = people = လူမ်ား
17. FYI = for your information = မင္းရဲ႕ သတင္းအတြက္
18. IH8U = I hate you = မင္းကိုမုန္းတယ္
19. wtg = way to go = သြားဖုိ႔ နည္းလမ္း
20. wtrdo'n = what are you doing = ဘာလုပ္ေနလဲ
21. wuteva = what ever = ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္
22. wuz = was = N/A
23. xcuz = excuse = ခြင့္ျပဳပါ
24. whoz = who is = ဘယ္သူရဲ႕
25. xqzme = excuse me = င့ါကို ခြင့္ျပဳပါ
26. xlnt = excellent = အေကာင္းဆုံး
27. yw = you are welcome = ႀကိဳဆုိပါတယ္
28. yvw = you are very welcome = ႀကိဳဆုိပါတယ္
29. yt = you there = မင္းဒီမွာ လား
30. yrs = years = ႏွစ္မ်ား
31. ya = yes = ဟုတ္ကဲ့
32. uno = you know = မင္းသိတယ္
33. U/I = upload = file ကုိ web ေပၚတင္ျခင္း
34. da = the = N/A
35. hw = home work = အိမ္စာ
36. d/l = download = web ေပၚမွ file ကုိ ရယူသည္
37. duz = does = N/A
38. h/o = hold on = ဆက္လုပ္
39. h8 = hate = မုန္းတယ္
40. goin = going = သြားျခင္း
41. goz = go to = သြားရန္
42. gn = good night = မဂၤလာညပါ
43. duz = does = N/A
44. duznt = doesn't = N/A
45. e1 = everyone = လူတုိင္း
46. ez = easy = အလြယ္ေလး
47. fu = follow up = ေနာက္ဆက္တဲြ
48. gbu = god bless you = ဘုရားသခင္ ေကာင္းခ်ီးေပးပါေစ
49. gimme = give me = ေပးပါ
50. gi = good job = အလုပ္ေကာင္း
51. 8 = ate = စားသည္
52. BB = bye bye = တာ့တာ
53. KK = OK = အုိေက
54. obtw = oh..by the way = ဒါနဲ႔ ..စကားမစပ္
55. lol = laugh out loud = ရယ္လုိက္ရတာ
56. BRB = be right back = ျပန္လာခဲ့ပါ
57. coz = cause = အေၾကာင္းက
58. noob = = လူသစ္
59. m4dskIIIZ = တစ္ခုခုတြင္ အထူးကၽြမ္းက်င္သည့္လူ
60. joo = ဗန္းစကားေျပာျခင္း
61. IMHO = In my honest opinion = ငါ့ရဲ႕ အ႐ုိးဆုံးဆႏၵက
62. b4k4 = တစ္ကုိယ္ေကာင္းဆန္သူ
63. gg = good game = ပဲြႀကီးပဲြေကာင္း
64. pron = porn ကုိ ေက်ာ္သည္
65. pwn = လႊမ္းမုိးျခင္း
66. ub3r = ေက်ာ္လႊားရယူသည္
67. woot = ၀မ္းသာအံ့ၾသစြာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ...
68. ull = you'll = N/A
69. uno? = you know? = မင္းသိလား
70. ur = you are = မင္းဟာ...
71. v v = vice vesa = အျပန္အလွန္အားျဖင့္
72. w8 = wait = ေစာင့္ပါ
73. w/ = with = ..ႏွင့္..
74. w/e = whatever = ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္
75. w-end = weekend = ေနာက္ဆုံးရက္သတၱပတ္
76. w/o = without = မပါဘဲ
77. wazzup = what up? = ဘာျဖစ္တာလဲ
78. wanna = want to = ဆႏၵရွိတယ္
79. wb = welcomeback = ျပန္လာတာ ႀကိဳဆုိပါတယ္
80. ltnc = long time no see = မေတြ႕တာၾကာၿပီ
81. u'd = you had = N/A
82. wnwu = what new with you = ဘာသတင္းေတြ မင္းမွာရွိသလဲ
83. wru = who are you? = မင္းဘယ္သူလဲ
84. Ruok = are you ok? = အဆင္ေျပလား
85. PAW = parents are watching = မိဘေတြ ၾကည့္ေနတယ္
86. OIC = oh, I see = ငါသိၿပီ
87. NP = no problem = ျပႆနာမရွိ
88. NO1 = no one = ဘယ္သူမွ်
89. NE1 = anyone = လူတစ္ေယာက္မွ်
90. NE = any = N/A
91. Lv = love = အခ်စ္
92. >^,,^< = cat = ေၾကာင္
93. CYA = see ya = ေတြ႕မယ္ေလ
94. %-) = confused =
95. ... :-> = hay = (ေအာ္..ေခၚတဲ့အသံ)
96. :-| = hmm = ဟမ္!
97. #:-o = oh! no = အုိ..ဟင့္အင္း
98. { } = no comment = ထင္ျမင္ခ်က္ မေပး
99. : - x = tongue-tied = ပါးစပ္ခ်ဳပ္ထားတယ္
100. : - # = my lips are sealed = ပါးစပ္ ေကာ္ကပ္ထားတယ္
101. :- e = dissapointed = အားငယ္တယ္
102. :- (*) = sick comment = ဖ်ားနာေနတယ္
103. :^D" = great! I like it = ေကာင္းတယ္ ႀကိဳက္တယ္
104. :-( = totally inbelievale = မယုံၾကည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ၀မ္းနည္း
105. :-@ = screaming = အလြန္
106. (:-) = blad = ထိပ္ေျပာင္ေျပာင္နဲ႔
107. :-|| = angry = ေဒါသျဖစ္တယ္
108. <3 you ="">
109. (:-...= broken = အသည္းကဲြေနတယ္
110. @}...,..=rose=ႏွင္းဆီသေကၤတ
111. :-v=talking=စကားေျပာေလ
112. :-(o)=shouting = ေအာ္ေနတယ္
113. >:-( = very angry=အရမ္းစိတ္ဆုိးတယ္
114. |-| = sleeping = အိပ္ေပ်ာ္ေနတယ္
115. gt8 = great = ခမ္းနားတယ္
116. hb = hurry back = အျမန္ျပန္ခဲ့
117. hud = how you doing? = ဘယ္လုိ လုပ္တာလဲ
118. ibyp = I beg your pardon = ေတာင္းပန္ပါတယ္
119. idk = I don't know = ငါမသိဘူး
120. Ilu = I love you = မင္းကိုခ်စ္တယ္
121. gonna=going to= သြားေတာ့မလုိ႔...
122. gl=good luck=ကံေကာင္းပါေစ
123. gm=good morning=မဂၤလာနံနက္ခင္း
124. ROFL=rolling on floor laughing=လူးလိမ့္ေနေအာင္ ရယ္သည္
125. tgif=thank god it's friday = -
126. w8ing=waiting = ေစာင့္စုိင္းျခင္း
127. piss-->=piss off= ထြက္သြား
128. runu?=Are you nuts?= မင္း႐ူးေနလား
129. BCNU=be seeing you= ေတြ႕ရတာ
130. B2B=business to business= စီးပြားေရးဆန္ေသာ ဆက္သြယ္မႈ
131. P2P=peer to peer= P2P connection
132. g2g=google to guy= google မွ မွာၾကားမႈ
133. gtg=got to go= သြားလုိ႔ရၿပီ
134. GR8=great= ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတယ္
135. g2g=guy to girl= ေယာက်ာ္းေလးမွ မိန္းကေလး
136. IYQ=I Like you= မင္းကုိ ႏွစ္သက္တယ္
137. HQ=hate= မုန္းတယ္
138. HAND=have a nice day= မဂၤလာရွိေသာ ေန႔ျဖစ္ပါေစ
139. sos=save our doul =ကယ္ပါ
140. soz=sorry= ၀မ္းနည္းပါတယ္
141. DYLM=do you like me= မင္းငါ့ကို ႀကိဳက္ရဲ႕လား
142. f2T=free to talk = လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပါ့
143. k=okay= အုိေက
144. Pls=please= ေက်းဇူးျပဳ၍
145. asl=age, sex, location= အသက္၊ လိင္၊ တည္ေနရာ
146. %-}=intoxicated= ထိန္းမႏုိင္ သိမ္းမရပါလား
147. |-o=snoring= အိပ္ေပ်ာ္ရင္း ေဟာက္တတ္သူ
148. =|:-) = uncle sam = အေမရိကန္ သေကၤတ
149. @:-) = using a turban = ပန္ခ်ာပီေခါင္းေပါင္းနဲ႔ပါလား
150. MM = Myanmar = ျမန္မာသေကၤတ
151. <:-| = Monk/Nun = ဘုန္းႀကီး
152. <|-) = chinese = တ႐ုတ္သေကၤတ
153. :-{) = with a moustache = ႏႈတ္ခမ္းေမြးႀကီးနဲ႔
154. :-{} = lip strick = ႏႈတ္ခမ္းနီ
155. :-? = smoking a pipe = ေဆးတံေသာက္ေနတယ္
156. :-)))) = a person with multiple chins = ေမးအထပ္ထပ္နဲ႔လူ (အတၱႀကီးတဲ့လူ)
157. £$£:-) = I m rich! = လူခ်မ္းသာ
158. }:-(= = dracula = ေသြးစုပ္ဖုတ္ေကာင္
159. B-) = sunglasses = ေနကာမ်က္မွန္မ်ား
160. B:-) = sunglasses on head = မ်က္မွန္ေခါင္းေပၚတင္ထားတယ္
161. o||o = cock = မအား
162. ('}{') = kissing lovers = ခ်စ္သူေတြအနမ္း
163. :* = kiss = အနမ္း
164. :o* = kiss = အနမ္း
165. :x = secret's safe = လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ရွိတယ္
166. o:- = Angel = နတ္သမီး
167. :*)? = Are you drunk? = ေသာက္ထားလား
168. :-ozz zz ZZ = bored or tired = ပ်င္းေနလား၊ ေမာပန္းေနလား
169. }):(} = butterfly = လိပ္ျပာ သေကၤတ
170. e=:-) = chef = လူႀကီး
171. >:-) = devil = နတ္ဆုိး
172. };-)> = devil = နတ္ဆုိး
173. 9) = taog = N/A
174. 5:-) = prestey = ပရက္စေလ
175. @:-) = presley = ပရက္စေလ (အဆုိေတာ္ ပရက္စေလ၏ သေကၤတ)
176. :-% = get lost = ႐ႈံးခဲ့ၿပီ
177. :-]= =goofy = ေၾကာင္ေတာင္ေတာင္ပဲ
178. :-s = not making sense = အာ႐ုံမရွိ
179. (-.-)Zzz = Sleep = အိပ္ေပ်ာ္ေနတယ္
180. :***~) = wearing body glitter = ကုိယ္ေရာင္ကုိယ္၀ါ ထြက္ေနပါလား
181. :'-) = crying = ငုိမိတယ္
182. :-{} = wearing lipstick = ႏႈတ္ခမ္းနီ ဆုိးထားတယ္
183. 8(:-) = Mickey Mouse = ႂကြက္
184. :-p = naughty = လူဆုိးေလး (စေနာက္ျခင္း)
185. =^) = open minded = က်ယ္ျပန္႔တယ္
186. :@) = pig = ၀က္
187. (8-) = Alternative! = ေဟာ့ေရွာ့
188. ^(00)^ = spider = ပင့္ကူ
189. (:::[]:::) = plaster = ပလာစတာ
190. 9) = frog = ဖား
Friday, April 1, 2011
အမ်ိဳးသမီးတိုင္း သိထားသင့္ေသာ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္း ေဝဒနာ
ကၽြန္မတို႔အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္း လကၡဏာေတြကို သိထားသင့္ပါတယ္။ ဒီလကၡဏာေတြကို မသိထားရင္ ေရာဂါေပါင္းစံု ဝင္ေရာက္လာတယ္လို႔ ထင္မွတ္မွားကာ ေဆးမ်ားမွားယြင္းၿပီး သံုးစဲြမိပါက အႏၲရာယ္ရိွတတ္တာေၾကာင့္ ႀကိဳတင္ သိရိွထားသင့္ပါတယ္။
ဘယ္အခ်ိန္မွာစျဖစ္သလဲ
ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္းေဝဒနာဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ အသက္ ၄၇ ႏွစ္အရြယ္မွာ စတင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အသက္ ၃၀ အရြယ္မွာ စတင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္းဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသြးမဆံုးမီ သံုးႏွစ္မွ ရွစ္ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရပါသလဲ
အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သားဥအိမ္မွ မေဟာ္မုန္းမ်ား( estrogen နဲ႔ progesterone)ထုတ္လုပ္မႈ ရပ္တန္႔ခ်ိန္ေရာက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ ရာသီေသြး အလြန္အကၽြံလာႏိုင္ၿပီး အခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ရာသီေသြး အလြန္နည္းေနရာမွ ေသြးဆံုးျခင္း ျဖစ္လာပါတယ္။
ဘယ္လိုလကၡဏာေတြ ေတြ႕ႏိုင္ပါသလဲ
အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ
• ညဘက္တြင္ ေကာင္းစြာအိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊
• ေခၽြးထြက္လြန္၍ ပူျခင္း၊
• နားအူျခင္း၊
• စိတ္ထိခိုက္လြယ္ျခင္း၊
• စိတ္႐ႈပ္ေထြးျခင္း၊
• စိတ္အာ႐ံုကို ေကာင္းစြာမစုစည္းႏိုင္ျခင္း၊
• ခႏၶာကိုယ္အားနည္းျခင္းႏွင့္ ေမာပန္းလြယ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္သလဲ
Jonet Helfand ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာ အသက္ ၄၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ ပဋိသေႏၶတားေဆး (oral contraceptives) စတင္သံုးစြဲရာမွ ေသြးဆံုးျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေခၽြးထြက္လြန္၍ ပူေႏြးျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ေရာင္ျခင္း၊ အန္းျခင္းလကၡဏာေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဦးေႏွာက္ၾကည္လင္လာၿပီး ခံစားရခက္ေနတဲ့ ေဝဒနာေတြပါ ေပ်ာက္ကင္းသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ Robin Berkley ဆိုတဲ့ အသက္ ၄၀ ႏွစ္အရြယ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက Hormone Replacement Therapy (HRT) သံုးျခင္းျဖင့္ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္းလကၡဏာ ေပ်ာက္ကင္းေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္က လိုအပ္ေနတဲ့ oestrogen နဲ႔ progesterone ပမာဏကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပးျခင္း (HRT) နည္းျဖင့္ ေရာဂါ သက္သာႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ Vitamin E ပါဝင္တဲ့ အစားအစာမ်ား၊ ပဲပိစပ္မ်ားစားေပးပါက သက္သာႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
ေခ်ာကလက္ျမိဳ႕သူမ်ားအတြက္က်န္းမာေရးဗဟုသုတ။ အားလုံးက်န္းမာရြင္လန္းၾကပါေစ။
More info : http://groups.google.com/group/myanmar-daily-info-n-general-knowledge/subscribe?hl=en
With Best Regards,
ဘယ္အခ်ိန္မွာစျဖစ္သလဲ
ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္းေဝဒနာဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ အသက္ ၄၇ ႏွစ္အရြယ္မွာ စတင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အသက္ ၃၀ အရြယ္မွာ စတင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္းဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေသြးမဆံုးမီ သံုးႏွစ္မွ ရွစ္ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရပါသလဲ
အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ သားဥအိမ္မွ မေဟာ္မုန္းမ်ား( estrogen နဲ႔ progesterone)ထုတ္လုပ္မႈ ရပ္တန္႔ခ်ိန္ေရာက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ ရာသီေသြး အလြန္အကၽြံလာႏိုင္ၿပီး အခ်ိဳ႕အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ရာသီေသြး အလြန္နည္းေနရာမွ ေသြးဆံုးျခင္း ျဖစ္လာပါတယ္။
ဘယ္လိုလကၡဏာေတြ ေတြ႕ႏိုင္ပါသလဲ
အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ
• ညဘက္တြင္ ေကာင္းစြာအိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊
• ေခၽြးထြက္လြန္၍ ပူျခင္း၊
• နားအူျခင္း၊
• စိတ္ထိခိုက္လြယ္ျခင္း၊
• စိတ္႐ႈပ္ေထြးျခင္း၊
• စိတ္အာ႐ံုကို ေကာင္းစြာမစုစည္းႏိုင္ျခင္း၊
• ခႏၶာကိုယ္အားနည္းျခင္းႏွင့္ ေမာပန္းလြယ္ျခင္းတို႔ ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္သလဲ
Jonet Helfand ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာ အသက္ ၄၁ ႏွစ္အရြယ္မွာ ပဋိသေႏၶတားေဆး (oral contraceptives) စတင္သံုးစြဲရာမွ ေသြးဆံုးျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေခၽြးထြက္လြန္၍ ပူေႏြးျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္ေရာင္ျခင္း၊ အန္းျခင္းလကၡဏာေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဦးေႏွာက္ၾကည္လင္လာၿပီး ခံစားရခက္ေနတဲ့ ေဝဒနာေတြပါ ေပ်ာက္ကင္းသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ Robin Berkley ဆိုတဲ့ အသက္ ၄၀ ႏွစ္အရြယ္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးက Hormone Replacement Therapy (HRT) သံုးျခင္းျဖင့္ ေသြးဆံုးကိုင္ျခင္းလကၡဏာ ေပ်ာက္ကင္းေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္က လိုအပ္ေနတဲ့ oestrogen နဲ႔ progesterone ပမာဏကို ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပးျခင္း (HRT) နည္းျဖင့္ ေရာဂါ သက္သာႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ Vitamin E ပါဝင္တဲ့ အစားအစာမ်ား၊ ပဲပိစပ္မ်ားစားေပးပါက သက္သာႏိုင္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
ေခ်ာကလက္ျမိဳ႕သူမ်ားအတြက္က်န္းမာေရးဗဟုသုတ။ အားလုံးက်န္းမာရြင္လန္းၾကပါေစ။
More info : http://groups.google.com/group/myanmar-daily-info-n-general-knowledge/subscribe?hl=en
With Best Regards,
သင့္ နံနက္စာကို ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခြက္ႏွင့္ တြဲဖက္ စားသံုးပါ
နံနက္ခင္း ေစာေစာမွာ အစာစားဖို႔ ဘာေၾကာင့္ လိုအပ္လဲဆုိတာ သင္လည္း သိမွာပါေနာ္။ တစ္ေန႔လံုး တက္ႂကြ ရႊင္လန္းစြာ သြားလာ လႈပ္ရွားႏုိင္ဖို႔ နံနက္စာက သင့္အတြက္ ေလာင္စာ တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာက သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ခြန္အားေတြကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ သင္က အလုပ္ တစ္ခုခုေၾကာင့္၊ အေရးႀကီး ကိစၥေတြ ရွိတာေၾကာင့္ နံနက္စာ မစားမိတဲ့အခါ တစ္ေနကုန္ရင္ ခံသြားၿပီး ေန႔လယ္စာပါ စားမဝင္ႏိုင္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေန႔လယ္စာကို ပုိစားမိတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ နံနက္ေစာေစာ အခ်ိန္ဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အားအင္ေတြ အျပည့္အဝ ရွိေနရမယ့္ အခ်ိန္ပါ။ နံနက္ အိပ္ရာထခ်ိန္မွာ သင္ဟာ အစာနဲ႔ ၁ဝနာရီေလာက္ ကင္းကြာ ေနပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေလာက္ ကင္းကြာေနၿပီး အိပ္ရာႏိုးခ်ိန္မွာ နံနက္စာ မစားဘဲ ေနမယ္ဆုိရင္ သင့္အစာအိမ္ကုိ ဒုကၡေပးႏိုင္သလို သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လႈပ္ရွားတာေတြကိုလည္း ေႏွးေကြး ေစပါတယ္။
နံနက္စာ မစားလို႔ ေန႔လယ္စာ ပိုစားမိျပန္ေတာ့လည္း သင့္ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းမထားႏိုင္တာေတြ ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သင္ဟာ နံနက္စာကိုသာ ေကာင္းေကာင္း စားထားမယ္ဆုိရင္ သင့္ တစ္ေန႔တာအတြက္ အလြန္ အက်ိဳးရွိႏုိင္သလို ေန႔လယ္ေန႔ခင္း သေရစာ စားေသာက္တာလည္း ေလ်ာ့နည္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လုပ္ေဆာင္တာေတြကို ခြန္အားအျပည့္နဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္တတ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ နံနက္စာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္မႈ ဆုိတာက အဆီ၊ ကုိလက္စထေရာနဲ႔ ဆား(အငန္ဓာတ္) ပါဝင္မႈ နည္းတဲ့ အစားအစာေတြ စားသံုးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဟာရ ျပည့္ဝၿပီး ခြန္အား ျဖစ္ေစတဲ့ နံနက္စာကို ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ ေဖာ္ျပ လုိက္ရပါတယ္။
* နံနက္စာကို ဂ်ဳံအျပည့္ အဝပါဝင္တဲ့ ေပါင္မုန္႔၊ နံျပား၊ ေခါက္ဆြဲ စတာေတြ စားေပးရပါမယ္။
* အဆီ ထုတ္ထားတဲ့ ႏုိ႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုကုိပါ ေသာက္သံုး ေပးရပါမယ္။
* သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ကို ဗီတာမင္ စီဓာတ္ အျပည့္အဝပါဝင္တဲ့ စေတာ္ဘယ္ရီသီး၊ သံပရာသီးေတြကို ေဖ်ာ္ရည္ျပဳလုပ္ၿပီး ေသာက္သံုး ေပးႏုိင္ပါတယ္။
* ဒါေပမဲ့ နံနက္စာကို အာလူးေၾကာ္၊ အီၾကာေကြး၊ စမူဆာ၊ ပလာတာ၊ ဘူးသီးေၾကာ္ စတဲ့ ထပ္ကာ ထပ္ကာ အသံုးျပဳထားတဲ့ ျပန္ေၾကာ္ဆီနဲ႔ ေၾကာ္ထားတဲ့ အစားအစာ ေတြကိုေတာ့ ေလွ်ာ့စား သင့္ပါတယ္။
ဒီေန႔ကစလို႔ သင္ရဲ႕ နံနက္စာ စားေသာက္ပံုကို ေျပာင္းလဲ သင့္ပါၿပီ။ နံနက္စာက သင္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာအတြက္ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သင္ လက္ခံတယ္ဆုိရင္ ဒီေန႔ပဲ ေျပာင္းလဲ လုိက္ၾကပါစုိ႔။ နံနက္စာကုိ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္တို႔ ေသာက္မယ့္အစား သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုနဲ႔ တြဲဖက္ စားသံုးတာက သင့္ကုိ က်န္းမာ ႏုပ်ိဳ ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဝမ္းမွန္ေစတာေၾကာင့္ သင့္ တစ္ေန႔တာလံုး ေပါ့ပါး သြက္လက္စြာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခြက္မွာ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြ ျပည့္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။
ဗီတာမင္ေအ က သင့္အျမင္ကို ၾကည္လင္ေစၿပီး အသားအေရ လွပေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီ အုပ္စုက ခႏၶာကိုယ္မွာ တစ္သွ်ဳး အသစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ စြမ္းအင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ ေသြးနီဥေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ အာ႐ံုေၾကာေတြ အားေကာင္းေစျခင္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္စီ က ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ သံဓာတ္စုပ္ယူမႈကို အားေပးပါတယ္။ သြားနဲ႔ သြားဖံုးေတြကို ခိုင္ခံ့က်န္းမာေစၿပီး ဆဲလ္အသစ္ ျဖစ္ေပၚေစတာေၾကာင့္ အနာက်က္ ျမန္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီ က အ႐ိုးနဲ႔ သြားေတြကုိ သန္မာေစပါတယ္။ ဗီတာမင္အီး က အုိမင္းရင့္ေရာ္ေစတဲ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္းရွိ ဓာတ္တုိး ပစၥည္းေတြကုိ ဟန္႔တားေပးတဲ့ အင္တီ ေအာက္ဆီးဒင့္ အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ ေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္ေက က သာမန္ ေသြးခဲတာကုိ အားေပးပါတယ္။ ေဖာလစ္အက္စစ္ ကီၿဗီ ျဖစ္ေပၚမႈနဲ႔ ေသြးနီဥ ျဖစ္ေပၚတာကို အားေပးပါတယ္။ သင့္ နံနက္စာကို ေဖ်ာ္ရည္တစ္ခြက္နဲ႔ တြဲဖက္ ေသာက္သံုး လုိက္႐ံုနဲ႔ သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြကို ရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။
နံနက္စာ မစားလို႔ ေန႔လယ္စာ ပိုစားမိျပန္ေတာ့လည္း သင့္ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ကို ထိန္းမထားႏိုင္တာေတြ ႀကံဳေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သင္ဟာ နံနက္စာကိုသာ ေကာင္းေကာင္း စားထားမယ္ဆုိရင္ သင့္ တစ္ေန႔တာအတြက္ အလြန္ အက်ိဳးရွိႏုိင္သလို ေန႔လယ္ေန႔ခင္း သေရစာ စားေသာက္တာလည္း ေလ်ာ့နည္း သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ လုပ္ေဆာင္တာေတြကို ခြန္အားအျပည့္နဲ႔ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ အာဟာရ ျပည့္ဝတဲ့ နံနက္စာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္တတ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ နံနက္စာ ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္မႈ ဆုိတာက အဆီ၊ ကုိလက္စထေရာနဲ႔ ဆား(အငန္ဓာတ္) ပါဝင္မႈ နည္းတဲ့ အစားအစာေတြ စားသံုးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဟာရ ျပည့္ဝၿပီး ခြန္အား ျဖစ္ေစတဲ့ နံနက္စာကို ေရြးခ်ယ္ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ ေဖာ္ျပ လုိက္ရပါတယ္။
* နံနက္စာကို ဂ်ဳံအျပည့္ အဝပါဝင္တဲ့ ေပါင္မုန္႔၊ နံျပား၊ ေခါက္ဆြဲ စတာေတြ စားေပးရပါမယ္။
* အဆီ ထုတ္ထားတဲ့ ႏုိ႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ ပစၥည္းေတြ ဒါမွမဟုတ္ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုကုိပါ ေသာက္သံုး ေပးရပါမယ္။
* သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ကို ဗီတာမင္ စီဓာတ္ အျပည့္အဝပါဝင္တဲ့ စေတာ္ဘယ္ရီသီး၊ သံပရာသီးေတြကို ေဖ်ာ္ရည္ျပဳလုပ္ၿပီး ေသာက္သံုး ေပးႏုိင္ပါတယ္။
* ဒါေပမဲ့ နံနက္စာကို အာလူးေၾကာ္၊ အီၾကာေကြး၊ စမူဆာ၊ ပလာတာ၊ ဘူးသီးေၾကာ္ စတဲ့ ထပ္ကာ ထပ္ကာ အသံုးျပဳထားတဲ့ ျပန္ေၾကာ္ဆီနဲ႔ ေၾကာ္ထားတဲ့ အစားအစာ ေတြကိုေတာ့ ေလွ်ာ့စား သင့္ပါတယ္။
ဒီေန႔ကစလို႔ သင္ရဲ႕ နံနက္စာ စားေသာက္ပံုကို ေျပာင္းလဲ သင့္ပါၿပီ။ နံနက္စာက သင္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာအတြက္ အေရးပါ အရာေရာက္တဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သင္ လက္ခံတယ္ဆုိရင္ ဒီေန႔ပဲ ေျပာင္းလဲ လုိက္ၾကပါစုိ႔။ နံနက္စာကုိ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္တို႔ ေသာက္မယ့္အစား သစ္သီး ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခုခုနဲ႔ တြဲဖက္ စားသံုးတာက သင့္ကုိ က်န္းမာ ႏုပ်ိဳ ေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဝမ္းမွန္ေစတာေၾကာင့္ သင့္ တစ္ေန႔တာလံုး ေပါ့ပါး သြက္လက္စြာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာပါ။ လတ္ဆတ္တဲ့ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ တစ္ခြက္မွာ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ေတြ ျပည့္ဝစြာ ပါဝင္ပါတယ္။
ဗီတာမင္ေအ က သင့္အျမင္ကို ၾကည္လင္ေစၿပီး အသားအေရ လွပေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဘီ အုပ္စုက ခႏၶာကိုယ္မွာ တစ္သွ်ဳး အသစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ စြမ္းအင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ျပဳလုပ္ေပးျခင္း၊ ေသြးနီဥေတြ ျဖစ္ေပၚေစျခင္း၊ အာ႐ံုေၾကာေတြ အားေကာင္းေစျခင္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္စီ က ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ သံဓာတ္စုပ္ယူမႈကို အားေပးပါတယ္။ သြားနဲ႔ သြားဖံုးေတြကို ခိုင္ခံ့က်န္းမာေစၿပီး ဆဲလ္အသစ္ ျဖစ္ေပၚေစတာေၾကာင့္ အနာက်က္ ျမန္ေစပါတယ္။ ဗီတာမင္ဒီ က အ႐ိုးနဲ႔ သြားေတြကုိ သန္မာေစပါတယ္။ ဗီတာမင္အီး က အုိမင္းရင့္ေရာ္ေစတဲ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္းရွိ ဓာတ္တုိး ပစၥည္းေတြကုိ ဟန္႔တားေပးတဲ့ အင္တီ ေအာက္ဆီးဒင့္ အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ ေပးပါတယ္။ ဗီတာမင္ေက က သာမန္ ေသြးခဲတာကုိ အားေပးပါတယ္။ ေဖာလစ္အက္စစ္ ကီၿဗီ ျဖစ္ေပၚမႈနဲ႔ ေသြးနီဥ ျဖစ္ေပၚတာကို အားေပးပါတယ္။ သင့္ နံနက္စာကို ေဖ်ာ္ရည္တစ္ခြက္နဲ႔ တြဲဖက္ ေသာက္သံုး လုိက္႐ံုနဲ႔ သင့္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြကို ရရွိ ႏုိင္ပါတယ္။
ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အဆုတ္သန္႔ရွင္းေစေသာနည္း(ေဆးခ်ဳိးခြာနည္း)
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းမွာ က်န္းမာေရးကို ဆိုးရြားစြာထိခိုက္ေစႏုိင္သည္ကို
သိၾကေသာ္လည္း ေဆးလိပ္စြဲေနၿပီး ေဆးလိပ္မျဖတ္ႏုိင္ၾကသူမ်ားအတြက္ အဆုတ္သန္႔ရွင္းနည္း
(ဝါ) အဆုတ္တြင္ကပ္ေနေသာ နီကိုတင္းေဆးခ်ဳိး၊ ေဆးေခ်း(ေၾကး)မ်ား ကြာက်ေစသည္႕နည္းကို
တင္ျပအပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေဆးလိပ္စြဲၿမဲစြာ ေသာက္သံုးခဲ႔ၿပီး ေဆးလိပ္ျဖတ္သူမ်ားလည္း အဆုတ္
သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ရန္ သင္႔ေလွ်ာ္ေသာနည္း ျဖစ္ပါသည္။
နည္းစနစ္မွာ ေအာက္ပါနည္းျဖင္႔ ျပဳလုပ္ရပါမည္-
လူတိုင္းနီးပါးသိရွိေသာ ေလာက္ေသပင္မွ ေလာက္ေသရြက္ (၅) က်ပ္သား ခူးယူၿပီး ေရမတ္ခြက္
သံုးခြက္ႏွင္႔ ျပဳတ္က်ဳိပါ။ ေရမတ္ခြက္တစ္ခြက္စာက်န္လွ်င္ အေအးခံစစ္ယူၿပီး ထိုျပဳတ္ရည္အား
တစ္ေန႔တည္း ကုန္ေအာင္ ေသာက္ေပးပါ။ ထိုသို႔ (၅) ရက္ဆက္တိုက္ေသာက္ေပးလွ်င္ ေဆးခ်ဳိး၊
ေဆးေခ်း(ေၾကး) မ်ားကြာက်ၿပီး အဆုတ္သန္႔ရွင္းသြားပါလိမ္႔မည္။ ဆယ္ရက္ခန္႔အထိ ဆက္တိုက္
ျပဳလုပ္ ေသာက္ႏိုင္ပါသည္။ ေဆးခ်ဳိး(ေၾကး) မ်ား ကြာက်သြားလွ်င္ အသက္ရွဴ ၍ ပိုမိုေကာင္းမြန္
လာၿပီး သိသာစြာ လန္းဆန္း ေပါ႔ပါး လာပါလိမ္႔မည္။
အထက္ပါနည္းစနစ္က အဆုတ္တြင္ အနာေပါက္သူ၊ တီဘီေရာဂါကိုပင္
တစ္လမွ သံုးလအထိ ဆက္တိုက္မွန္မွန္ ေသာက္ေပးျခင္းျဖင္႔ အဆုတ္နာေရာဂါ သက္သာေပ်ာက္
ကင္းသူ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ထို႔အျပင္ မည္သည္႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမွ်မရွိဘဲ အဆုတ္ကို စင္ၾကယ္
ေကာင္းမြန္ေစပါသည္။
သိၾကေသာ္လည္း ေဆးလိပ္စြဲေနၿပီး ေဆးလိပ္မျဖတ္ႏုိင္ၾကသူမ်ားအတြက္ အဆုတ္သန္႔ရွင္းနည္း
(ဝါ) အဆုတ္တြင္ကပ္ေနေသာ နီကိုတင္းေဆးခ်ဳိး၊ ေဆးေခ်း(ေၾကး)မ်ား ကြာက်ေစသည္႕နည္းကို
တင္ျပအပ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ေဆးလိပ္စြဲၿမဲစြာ ေသာက္သံုးခဲ႔ၿပီး ေဆးလိပ္ျဖတ္သူမ်ားလည္း အဆုတ္
သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ရန္ သင္႔ေလွ်ာ္ေသာနည္း ျဖစ္ပါသည္။
နည္းစနစ္မွာ ေအာက္ပါနည္းျဖင္႔ ျပဳလုပ္ရပါမည္-
လူတိုင္းနီးပါးသိရွိေသာ ေလာက္ေသပင္မွ ေလာက္ေသရြက္ (၅) က်ပ္သား ခူးယူၿပီး ေရမတ္ခြက္
သံုးခြက္ႏွင္႔ ျပဳတ္က်ဳိပါ။ ေရမတ္ခြက္တစ္ခြက္စာက်န္လွ်င္ အေအးခံစစ္ယူၿပီး ထိုျပဳတ္ရည္အား
တစ္ေန႔တည္း ကုန္ေအာင္ ေသာက္ေပးပါ။ ထိုသို႔ (၅) ရက္ဆက္တိုက္ေသာက္ေပးလွ်င္ ေဆးခ်ဳိး၊
ေဆးေခ်း(ေၾကး) မ်ားကြာက်ၿပီး အဆုတ္သန္႔ရွင္းသြားပါလိမ္႔မည္။ ဆယ္ရက္ခန္႔အထိ ဆက္တိုက္
ျပဳလုပ္ ေသာက္ႏိုင္ပါသည္။ ေဆးခ်ဳိး(ေၾကး) မ်ား ကြာက်သြားလွ်င္ အသက္ရွဴ ၍ ပိုမိုေကာင္းမြန္
လာၿပီး သိသာစြာ လန္းဆန္း ေပါ႔ပါး လာပါလိမ္႔မည္။
အထက္ပါနည္းစနစ္က အဆုတ္တြင္ အနာေပါက္သူ၊ တီဘီေရာဂါကိုပင္
တစ္လမွ သံုးလအထိ ဆက္တိုက္မွန္မွန္ ေသာက္ေပးျခင္းျဖင္႔ အဆုတ္နာေရာဂါ သက္သာေပ်ာက္
ကင္းသူ ရွိခဲ႔ပါသည္။ ထို႔အျပင္ မည္သည္႕ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမွ်မရွိဘဲ အဆုတ္ကို စင္ၾကယ္
ေကာင္းမြန္ေစပါသည္။
Multiple Sclerosis ေရာဂါအေၾကာင္း
Multiple Sclerosis ဆိုတာဘာလဲ ?
Multiple Sclerosis ဆိုတာ လူသိနည္းတဲ့ေရာဂါေတြထဲမွာ တစ္ခုအပါအ၀င္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ UK ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ လူ ဦးေရ တစ္သိန္းမွာ ၁၂၀ ေယာက္ၿဖစ္ပြားႏွုန္းရွိၿပီး ႏွစ္စဥ္ေတြ႔ရွိမႈႏွုန္းကေတာ့လူဦးေရ တစ္သိန္းမွာ ၇ ေယာက္ ခန္႔ရွိပါတယ္ ။ အပူပိုင္းေဒသေတြနဲ႔ ဥေရာပေၿမာက္ပိုင္း ေတြမွာအၿဖစ္မ်ားၿပီး မိန္းမေတြ မွာ ေယာကၤ်ားေတြထက္ ၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္း ၂ ဆပိုမ်ားပါတယ္ ။ Multiple Sclerosis ကိုၿဖစ္ပြားေစတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ genetic ဆိုင္ရာ
အ ခ်က္ေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ ( Environmental ) ဆိုင္ရာ အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရွိပါတယ္ ။ မ်ိဳးရိုး လိုက္ၿဖစ္ ပြားမႈႏွုန္းဟာ ၁၅% ရွိပါတယ္ ။
Immune စနစ္အရာ CSF လို႔ေခၚတဲ့ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ခါးရိုးအတြင္းအား ဆက္ႏြယ္ထားေသာ လမ္းေၾကာင္း အတြင္း မွ အရည္( Cerebro-spinal Fluid) အတြင္းမွာ လႈပ္ရွားသက္၀င္ေနတဲ့ T Lymphocytes ေတြ ၿမင့္မား လာပါတယ္ ။ဦးေႏွာက္အာရံုေၾကာ စနစ္အတြင္းမွာလည္း Immunoglobulin ထုတ္လုပ္ မႈၿဖစ္စဥ္ဟာ ၿမင့္မား လာပါတယ္ ။ Multiple Sclerosis မွာ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာေရာင္ ရမ္းၿခင္း တိုက္ခုိက္ မႈဟာ ေသြးႏွင့္ဦးေႏွာက္အတြင္းလုပ္ေဆာင္သူ ( Blood-brain barrier) ေတြမွ တဆင့္ လႈပ္ရွား သက္၀င္ေနတဲ့ T Lymphocytes ေတြ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ၿခင္းမွ စတင္ ပါတယ္ ။
ေရာဂါလကၡဏာေတြက ဘာေတြလဲ ?
အၿဖစ္မ်ားတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့
-အၿမင္အာရံုခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း
-အာရံုခံၿခင္းႏွင့္ဆိုင္ေသာ လကၡဏာမ်ား ခဏခဏ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားၿခင္း
-နာက်င္ၿခင္းကင္းမဲ့ေသာ Subacute spinal cord lesion
-လက္ႏွစ္ဖက္တြင္ လတ္တေလာလႈပ္မရၿခင္းႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ေရမ်ား ဆံုးရွံဳးၿခင္း (Dorsal column deficit)
-Cranial အာရံုေၾကာ ၆ ေၿခာင္းေၿမာက္ ခ်ိဳ႔ယြင္းၿခင္း
အၿခားလကၡဏာမ်ားႏွင့္ CNS Demyelination ၏ ေရာဂါၿဖစ္စဥ္မ်ား
-အၿမင္အာရံုသိမ္ငယ္ၿခင္းႏွင့္ခ်ိဳ႕ယြင္းၿခင္း (Afferent pupillary defect)
-ေက်ာရိုးဆစ္ ၊ ေၿခလက္မ်ားႏွင့္ လည္ဂုတ္ပိုင္းတြင္ ထံုက်င္ၿခင္း (Lhermitte's symptom)
-ကိုယ္တစ္ၿခမ္းလႈပ္မရၿခင္း (Paraparesis)
-ေၿခလက္ႏွင့္ခႏၶာကိုယ္တုန္ယင္ၿခင္း (Postural tremor)
-မ်က္ႏွာရြဲ႕ၿခင္း ခဏခဏၿဖစ္ေပၚၿခင္း
-Trigeminal neuralgia ႏွင့္ Partial Brown-Sequard syndrome
အာရံုေၾကာခ်ိဳ႔ယြင္းၿခင္း demyelinating lesions မွာ သူ႔ရဲ႕လကၡဏာ ၿဖစ္စဥ္ေတြဟာ လတ္တေလာ အေန နဲ႔ ေန႔ရက္ (သို႔မဟုတ္) ရက္သတၱပါတ္မွ် ၿဖစ္ပြားၿပီး ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္နဲ႔ လအနည္းငယ္မွာပဲ ၿပန္ေကာင္း သြားေလ့ရွိပါတယ္ ။ တခါတေလမွာေတာ့ ေလၿဖတ္ၿခင္းဆန္ဆန္ ၿဖစ္စဥ္ေတြကိုေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္ ။
ဘယ္လိုစမ္းသပ္စစ္ေဆးၿခင္းေတြနဲ႔ သိႏုိင္မလဲ ?
Multiple Sclerosis ကိုသိႏိုင္မယ့္ တိက်တဲ့ စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿခင္းဆိုတာ မရွိပါဘူး ။ ဓါတ္ခြဲစမ္း သပ္စစ္ေဆး မႈေတြက ရလာတဲ့အေၿဖကို ေရာဂါလကၡဏာေတြနဲ႔ ယွဥ္တြဲၿပီး ၿဖစ္ႏုိင္ေၿခကို တြက္ထုတ္ ရတာမ်ိဳးၿဖစ္ပါတယ္ ။ အၿခားၿဖစ္ႏိုင္ေၿခေတြကို ဖယ္ထုတ္ဖို႔ (Exclude) နဲ႔ demyelination ၿဖစ္စဥ္ကို သတ္မွတ္ဖို႔ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈေတြကေတာ့
-MRI , Myelography
-Visual evoked potentials
-အၿခား evoked potentials
-CSF Examination (ခါးဆီေဖာက္၍ စစ္ေဆးၿခင္း)
* cell count
* Protein electrophoresis ( Oligoclonal bands)
* Chest X Ray ( ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္ရိုက္ၿခင္း)
-Serum angiotensin-converting enzyme (ACE) - sarcoidosis
(ေသြးရည္ၾကည္ထဲရွိ အင္ဇိုင္းစစ္ေဆးၿခင္း)
-Serum B12
-Antinuclear antibodies - SLE
-Antiphospholipid antibodies စသည္တို႔ပဲၿဖစ္ၾကပါတယ္ ။
Multiple Sclerosis ကိုဘယ္လိုကုသမလဲ ?
Multiple Sclerosis ကိုကုသဖို႔ဆိုရင္
၁ ။ လတ္တေလာၿဖစ္ပြားၿခင္း ( acute relapse ) ကိုကုသၿခင္း
၂ ။ ေနာက္ပိုင္းၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားမႈအား ကာကြယ္ၿခင္း
၃ ။ ေနာက္ဆက္တြဲၿပႆနာမ်ား ( complications) မ်ားအား ကုသၿခင္း
၄ ။ လူနာ၏ ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ား (Disability ) အားကုသၿခင္း စသည္တို႔ပါ၀င္ပါတယ္ ။
၁ ။ လတ္တေလာၿဖစ္ပြားၿခင္း ( acute relapse ) ကိုကုသၿခင္း
- Methyl prednisolone iv ( 1g ေန႔စဥ္ ၃ ရက္ ) or orally ( 500mg ေန႔စဥ္ ၅ ရက္)
Steroids ေတြအၾကာၾကီးေပးေနၿခင္းဟာလည္း ေရရွည္ၿဖစ္လာမယ့္ အရာ ( outcome) ကို မေၿပာင္းလဲပစ္ႏုိင္ပါဘူး ။
၂ ။ ေနာက္ပိုင္းၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားမႈအား ကာကြယ္ၿခင္း
Azathioprine ကဲ့သို႔ Immunosuppressive ေဆးေတြဟာ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္ ။ ေရ ရွည္ အေနနဲ႔ လည္းေကာင္းပါတယ္ ။ ခဏခဏၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားေနတဲ့ Multiple Sclerosis မွာေတာ့ Subcutaneous or IM Interferon beta-1a/b ဟာ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားတဲ့အၾကိမ္အေရအတြက္ကို ၃၀% ထိေလ်ာ့ ခ်ေပးပါတယ္ ။ Glatiramer acetate မွာလည္းအလားတူအစြမ္းရွိပါတယ္ ။ အထူးအာဟာရေတြၿဖစ္တဲ့ Gluten-free , linoleic acid supplements , hyperbaric oxygen therapy တို႔ဟာလည္း လူ နာေတြၾကား မွာ ေရပန္းစားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ပိုၿပီးေကာင္းလာေစတဲ့အခ်က္ေတာ့မွရွိပါဘူး ။
၃ ။ ေနာက္ဆက္တြဲၿပႆနာမ်ား ( complications) မ်ားအား ကုသၿခင္း
အေရးၾကီးတာက ေရာဂါရဲ႕ ဘဘာသၿဖစ္စဥ္ကို လူနာကို ေသခ်ာရွင္းၿပဖို႔ပါပဲ ။ ၿဖစ္ေပၚ လာတဲ့ ေနာက္ ဆက္ တြဲ ဆိုး က်ိဳးေတြအရ ကုသမႈေပးၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။
ဥပမာ (၁) Spasticity ( အရိုးအဆစ္မ်ားခိုင္ၿခင္း)
ကုသမႈ - Physiotherapy
-Beclofen 15-100mg (oral ) , Tizanidine 18-32mg
-Local I.M Botulinum toxim , chemical neuronectomy
ဥပမာ (၂) Impotence ( လိင္စြမ္းေဆာင္ရည္ေလ်ာ့က်ၿခင္း)
ကုသမႈ - Sildenaifil 50-100mg / 24 hours
၄ ။ လူနာ၏ ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ား ( disability ) အားကုသၿခင္း
Disability ကိုုကုသတဲ့ေနရာမွာေတာ့ specialist သူနာၿပဳေတြအပါအ၀င္ Multidisciplinary team လို႔ေခၚတဲ့ သက္ ဆိုင္ရာဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ health care professional ေတြနဲ႔ စုစည္း ၿပဳစုကုသေစာင့္ေရွာက္ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။
Multiple Sclerosis ဟာ neurological ေရာဂါၿဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆးပညာနဲ႔အလွမ္းေ၀းတဲ့သူေတြအဖို႔ အေသး စိတ္ က်က်သိႏိုင္ဖို႔ ၊ Medical terms ေတြကို သိရွိႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲလွပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႕ medical terms ေတြဟာ တိုက္ရိုက္ဘာသာၿပန္ရင္ အဓိပၸါယ္လြဲမွားမွာစိုးတဲ့အတြက္ တတ္ႏိုင္သမွ်ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ေတာ့ ေဖာ္ၿပေပးထား
ပါတယ္ ။ Multiple Sclerosis ဆိုတာ ဒီလိုမ်ိဳးေရာဂါပါလား ၊ ဒီလို လကၡဏာေတြ ရွိပါလား ၊ ဒီလိုကုသေန ၾကပါလား လို႔ အနည္းငယ္ ဗဟုသုတ ရွိသြားတယ္ ဆိုရင္ၿဖင့္ ေဖာ္ၿပရက်ိဳးနပ္ပါၿပီ ။
Ref : Davidson's Principles & Practice Of Medicine , 20th Edition
သက္တန္႔ခ်ိဳ
Multiple Sclerosis ဆိုတာ လူသိနည္းတဲ့ေရာဂါေတြထဲမွာ တစ္ခုအပါအ၀င္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ UK ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ လူ ဦးေရ တစ္သိန္းမွာ ၁၂၀ ေယာက္ၿဖစ္ပြားႏွုန္းရွိၿပီး ႏွစ္စဥ္ေတြ႔ရွိမႈႏွုန္းကေတာ့လူဦးေရ တစ္သိန္းမွာ ၇ ေယာက္ ခန္႔ရွိပါတယ္ ။ အပူပိုင္းေဒသေတြနဲ႔ ဥေရာပေၿမာက္ပိုင္း ေတြမွာအၿဖစ္မ်ားၿပီး မိန္းမေတြ မွာ ေယာကၤ်ားေတြထက္ ၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္း ၂ ဆပိုမ်ားပါတယ္ ။ Multiple Sclerosis ကိုၿဖစ္ပြားေစတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ genetic ဆိုင္ရာ
အ ခ်က္ေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ ( Environmental ) ဆိုင္ရာ အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာရွိပါတယ္ ။ မ်ိဳးရိုး လိုက္ၿဖစ္ ပြားမႈႏွုန္းဟာ ၁၅% ရွိပါတယ္ ။
Immune စနစ္အရာ CSF လို႔ေခၚတဲ့ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ခါးရိုးအတြင္းအား ဆက္ႏြယ္ထားေသာ လမ္းေၾကာင္း အတြင္း မွ အရည္( Cerebro-spinal Fluid) အတြင္းမွာ လႈပ္ရွားသက္၀င္ေနတဲ့ T Lymphocytes ေတြ ၿမင့္မား လာပါတယ္ ။ဦးေႏွာက္အာရံုေၾကာ စနစ္အတြင္းမွာလည္း Immunoglobulin ထုတ္လုပ္ မႈၿဖစ္စဥ္ဟာ ၿမင့္မား လာပါတယ္ ။ Multiple Sclerosis မွာ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ အာရံုေၾကာေရာင္ ရမ္းၿခင္း တိုက္ခုိက္ မႈဟာ ေသြးႏွင့္ဦးေႏွာက္အတြင္းလုပ္ေဆာင္သူ ( Blood-brain barrier) ေတြမွ တဆင့္ လႈပ္ရွား သက္၀င္ေနတဲ့ T Lymphocytes ေတြ ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ၿခင္းမွ စတင္ ပါတယ္ ။
ေရာဂါလကၡဏာေတြက ဘာေတြလဲ ?
အၿဖစ္မ်ားတဲ့ လကၡဏာေတြကေတာ့
-အၿမင္အာရံုခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း
-အာရံုခံၿခင္းႏွင့္ဆိုင္ေသာ လကၡဏာမ်ား ခဏခဏ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားၿခင္း
-နာက်င္ၿခင္းကင္းမဲ့ေသာ Subacute spinal cord lesion
-လက္ႏွစ္ဖက္တြင္ လတ္တေလာလႈပ္မရၿခင္းႏွင့္ စြမ္းေဆာင္ေရမ်ား ဆံုးရွံဳးၿခင္း (Dorsal column deficit)
-Cranial အာရံုေၾကာ ၆ ေၿခာင္းေၿမာက္ ခ်ိဳ႔ယြင္းၿခင္း
အၿခားလကၡဏာမ်ားႏွင့္ CNS Demyelination ၏ ေရာဂါၿဖစ္စဥ္မ်ား
-အၿမင္အာရံုသိမ္ငယ္ၿခင္းႏွင့္ခ်ိဳ႕ယြင္းၿခင္း (Afferent pupillary defect)
-ေက်ာရိုးဆစ္ ၊ ေၿခလက္မ်ားႏွင့္ လည္ဂုတ္ပိုင္းတြင္ ထံုက်င္ၿခင္း (Lhermitte's symptom)
-ကိုယ္တစ္ၿခမ္းလႈပ္မရၿခင္း (Paraparesis)
-ေၿခလက္ႏွင့္ခႏၶာကိုယ္တုန္ယင္ၿခင္း (Postural tremor)
-မ်က္ႏွာရြဲ႕ၿခင္း ခဏခဏၿဖစ္ေပၚၿခင္း
-Trigeminal neuralgia ႏွင့္ Partial Brown-Sequard syndrome
အာရံုေၾကာခ်ိဳ႔ယြင္းၿခင္း demyelinating lesions မွာ သူ႔ရဲ႕လကၡဏာ ၿဖစ္စဥ္ေတြဟာ လတ္တေလာ အေန နဲ႔ ေန႔ရက္ (သို႔မဟုတ္) ရက္သတၱပါတ္မွ် ၿဖစ္ပြားၿပီး ရက္သတၱပါတ္အနည္းငယ္နဲ႔ လအနည္းငယ္မွာပဲ ၿပန္ေကာင္း သြားေလ့ရွိပါတယ္ ။ တခါတေလမွာေတာ့ ေလၿဖတ္ၿခင္းဆန္ဆန္ ၿဖစ္စဥ္ေတြကိုေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္ ။
ဘယ္လိုစမ္းသပ္စစ္ေဆးၿခင္းေတြနဲ႔ သိႏုိင္မလဲ ?
Multiple Sclerosis ကိုသိႏိုင္မယ့္ တိက်တဲ့ စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿခင္းဆိုတာ မရွိပါဘူး ။ ဓါတ္ခြဲစမ္း သပ္စစ္ေဆး မႈေတြက ရလာတဲ့အေၿဖကို ေရာဂါလကၡဏာေတြနဲ႔ ယွဥ္တြဲၿပီး ၿဖစ္ႏုိင္ေၿခကို တြက္ထုတ္ ရတာမ်ိဳးၿဖစ္ပါတယ္ ။ အၿခားၿဖစ္ႏိုင္ေၿခေတြကို ဖယ္ထုတ္ဖို႔ (Exclude) နဲ႔ demyelination ၿဖစ္စဥ္ကို သတ္မွတ္ဖို႔ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးမႈေတြကေတာ့
-MRI , Myelography
-Visual evoked potentials
-အၿခား evoked potentials
-CSF Examination (ခါးဆီေဖာက္၍ စစ္ေဆးၿခင္း)
* cell count
* Protein electrophoresis ( Oligoclonal bands)
* Chest X Ray ( ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္ရိုက္ၿခင္း)
-Serum angiotensin-converting enzyme (ACE) - sarcoidosis
(ေသြးရည္ၾကည္ထဲရွိ အင္ဇိုင္းစစ္ေဆးၿခင္း)
-Serum B12
-Antinuclear antibodies - SLE
-Antiphospholipid antibodies စသည္တို႔ပဲၿဖစ္ၾကပါတယ္ ။
Multiple Sclerosis ကိုဘယ္လိုကုသမလဲ ?
Multiple Sclerosis ကိုကုသဖို႔ဆိုရင္
၁ ။ လတ္တေလာၿဖစ္ပြားၿခင္း ( acute relapse ) ကိုကုသၿခင္း
၂ ။ ေနာက္ပိုင္းၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားမႈအား ကာကြယ္ၿခင္း
၃ ။ ေနာက္ဆက္တြဲၿပႆနာမ်ား ( complications) မ်ားအား ကုသၿခင္း
၄ ။ လူနာ၏ ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ား (Disability ) အားကုသၿခင္း စသည္တို႔ပါ၀င္ပါတယ္ ။
၁ ။ လတ္တေလာၿဖစ္ပြားၿခင္း ( acute relapse ) ကိုကုသၿခင္း
- Methyl prednisolone iv ( 1g ေန႔စဥ္ ၃ ရက္ ) or orally ( 500mg ေန႔စဥ္ ၅ ရက္)
Steroids ေတြအၾကာၾကီးေပးေနၿခင္းဟာလည္း ေရရွည္ၿဖစ္လာမယ့္ အရာ ( outcome) ကို မေၿပာင္းလဲပစ္ႏုိင္ပါဘူး ။
၂ ။ ေနာက္ပိုင္းၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားမႈအား ကာကြယ္ၿခင္း
Azathioprine ကဲ့သို႔ Immunosuppressive ေဆးေတြဟာ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားမႈကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္ ။ ေရ ရွည္ အေနနဲ႔ လည္းေကာင္းပါတယ္ ။ ခဏခဏၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားေနတဲ့ Multiple Sclerosis မွာေတာ့ Subcutaneous or IM Interferon beta-1a/b ဟာ ၿပန္လည္ၿဖစ္ပြားတဲ့အၾကိမ္အေရအတြက္ကို ၃၀% ထိေလ်ာ့ ခ်ေပးပါတယ္ ။ Glatiramer acetate မွာလည္းအလားတူအစြမ္းရွိပါတယ္ ။ အထူးအာဟာရေတြၿဖစ္တဲ့ Gluten-free , linoleic acid supplements , hyperbaric oxygen therapy တို႔ဟာလည္း လူ နာေတြၾကား မွာ ေရပန္းစားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ပိုၿပီးေကာင္းလာေစတဲ့အခ်က္ေတာ့မွရွိပါဘူး ။
၃ ။ ေနာက္ဆက္တြဲၿပႆနာမ်ား ( complications) မ်ားအား ကုသၿခင္း
အေရးၾကီးတာက ေရာဂါရဲ႕ ဘဘာသၿဖစ္စဥ္ကို လူနာကို ေသခ်ာရွင္းၿပဖို႔ပါပဲ ။ ၿဖစ္ေပၚ လာတဲ့ ေနာက္ ဆက္ တြဲ ဆိုး က်ိဳးေတြအရ ကုသမႈေပးၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။
ဥပမာ (၁) Spasticity ( အရိုးအဆစ္မ်ားခိုင္ၿခင္း)
ကုသမႈ - Physiotherapy
-Beclofen 15-100mg (oral ) , Tizanidine 18-32mg
-Local I.M Botulinum toxim , chemical neuronectomy
ဥပမာ (၂) Impotence ( လိင္စြမ္းေဆာင္ရည္ေလ်ာ့က်ၿခင္း)
ကုသမႈ - Sildenaifil 50-100mg / 24 hours
၄ ။ လူနာ၏ ခ်ိဳ႔ယြင္းခ်က္မ်ား ( disability ) အားကုသၿခင္း
Disability ကိုုကုသတဲ့ေနရာမွာေတာ့ specialist သူနာၿပဳေတြအပါအ၀င္ Multidisciplinary team လို႔ေခၚတဲ့ သက္ ဆိုင္ရာဆရာ၀န္ေတြနဲ႔ health care professional ေတြနဲ႔ စုစည္း ၿပဳစုကုသေစာင့္ေရွာက္ၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။
Multiple Sclerosis ဟာ neurological ေရာဂါၿဖစ္တဲ့အတြက္ ေဆးပညာနဲ႔အလွမ္းေ၀းတဲ့သူေတြအဖို႔ အေသး စိတ္ က်က်သိႏိုင္ဖို႔ ၊ Medical terms ေတြကို သိရွိႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲလွပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႕ medical terms ေတြဟာ တိုက္ရိုက္ဘာသာၿပန္ရင္ အဓိပၸါယ္လြဲမွားမွာစိုးတဲ့အတြက္ တတ္ႏိုင္သမွ်ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ေတာ့ ေဖာ္ၿပေပးထား
ပါတယ္ ။ Multiple Sclerosis ဆိုတာ ဒီလိုမ်ိဳးေရာဂါပါလား ၊ ဒီလို လကၡဏာေတြ ရွိပါလား ၊ ဒီလိုကုသေန ၾကပါလား လို႔ အနည္းငယ္ ဗဟုသုတ ရွိသြားတယ္ ဆိုရင္ၿဖင့္ ေဖာ္ၿပရက်ိဳးနပ္ပါၿပီ ။
Ref : Davidson's Principles & Practice Of Medicine , 20th Edition
သက္တန္႔ခ်ိဳ
ညညအိပ္ေပ်ာ္ေစဖို႔ နည္းတခ်ိဳ႕
ညညေကာင္းေကာင္း အိပ္မေပ်ာ္ ျဖစ္ေနပါသလား။ ညဘက္ အိပ္ေကာင္းျခင္းနဲ႔ အိပ္ေပ်ာ္ေစဖို႔ ေအာက္ပါအတိုင္း သူ႔အခ်ိန္နဲ႔သူ လုပ္ၾကည့္ပါ။
မနက္ ၇ နာရီအခ်ိန္မွန္ထပါ
အခ်ိန္မွန္ထဖို႔ အရင္ဆံုး အခ်ိန္တစ္ခုသတ္မွတ္ၿပီး ႏိႈးစက္သံုးကာ တစ္ပတ္ေလာက္ထပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အက်င့္ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ ႏိႈးစက္မလိုဘဲ အလိုလိုႏိုးထလာပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုပဲ အိပ္ခ်ိန္ကိုလည္း ပံုမွန္လုပ္ပါ။ အခ်ိန္မွန္အိပ္၊ အခ်ိန္မွန္ထျခင္းျဖင့္ ညဘက္မွာ ေကာင္းေကာင္း အိပ္ေပ်ာ္လာမွာပါ။
မနက္ ၉ နာရီကယ္လ္စီယမ္ သံုးေဆာင္ပါ
မနက္စာစားတဲ့အခါ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ပါရွိတဲ့ အစာစားဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။ ဒီသတၱဳဓာတ္ဟာ အိပ္ေကာင္းျခင္း အိပ္ေစႏိုင္တဲ့ ဆီ႐ိုတိုနင္နဲ႔ မယ္လတိုနင္ေဟာ္မုန္းေတြကို ခႏၶာကိုယ္ကေန ပမာဏမ်ားျပားစြာ ထြက္ရွိလာေစႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ပါ။ ကယ္လ္စီယမ္ပါတဲ့ ေကြကာအုတ္ေသာက္ပါ။ တစ္ေန႔ကို ကယ္လ္စီယမ္ ၁၂၀၀ မီလီဂရမ္ သံုးေဆာင္ သင့္တာေၾကာင့္ လိုအပ္ပါက ကယ္လ္စီယမ္ အားေဆးေသာက္ပါ။
မနက္ ၁၀ နာရီေနေရာင္ခံပါ
ေနေရာင္ျခည္ခံယူျခင္းျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ ဇီဝနာရီျဖစ္ပ်က္မႈ မွန္ကန္ၿပီး ေန႔လယ္ေန႔ခင္း ငိုက္မ်ဥ္းျခင္းနဲ႔ ညဘက္မ်က္စိေၾကာင္ျခင္း မျဖစ္ေတာ့မွာပါ။ အိပ္ေကာင္းျခင္း အိပ္ေပ်ာ္ေစဖို႔ ေန႔ပိုင္းမွာ ေနအလင္းေရာင္မ်ားစြာလိုၿပီး ညပိုင္းမွာ လံုးဝေမွာင္ခ်ထားဖို႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေန႔လယ္ေန႔ခင္း အိမ္ထဲ၊ အခန္းထဲမွာပဲ ေအာင္းေနမယ့္အစား အလင္းေရာင္ ခံယူလိုက္ပါ။
ေန႔လယ္ ၁ နာရီေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ
အိပ္မေပ်ာ္ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာထဲမွာ စိုးရိမ္ပူပန္ျခင္းနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းက အျဖစ္အမ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရာေတြပါ။ အဲဒါေတြ ေပ်ာက္ကင္းဖို႔ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ပံုမွန္လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ ေျပးျခင္းက စိတ္ဓာတ္က် ကာကြယ္တဲ့ေဆးေတြလိုပဲ အစြမ္းထက္လွပါတယ္။ ျပင္ပမွာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္းက Gym ထဲမွာလုပ္ျခင္း ထက္စာရင္ ပိုၿပီးအက်ိဳးရွိပါတယ္။
ညေန ၃ နာရီကဖင္းဓာတ္ေလွ်ာ့ပါ
ညေနပိုင္းမွာ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ မေသာက္ပါနဲ႔ေတာ့။ ခႏၶာကိုယ္ကေန ကဖင္းဓာတ္ကို ဖယ္ရွားစြန္႔ထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္အနည္းဆံုး ေျခာက္နာရီလိုပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာ ေကာ္ဖီခါးခါးတစ္ခြက္ ေသာက္လိုက္ပါက ညကိုးနာရီအထိ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ကဖင္းဓာတ္ရွိေနဦးမွာပါ။ အဲဒီကဖင္းဓာတ္က မ်က္စိေၾကာင္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ည ၆ နာရီအယ္လ္ကိုေဟာ ေလွ်ာ့ပါ
အိပ္ရာဝင္ခါနီး အရက္၊ ဝိုင္၊ ဘီယာစတဲ့ အယ္လ္ကိုေဟာပါ အရည္ေသာက္ေပးျခင္းက အိပ္စက္ျခင္းကို အေႏွာင့္အယွက္ေပးပါတယ္။ အိပ္ေနစဥ္ ေသြးတြင္းရွိ အယ္လ္ကိုေဟာ အဆိပ္ဓာတ္ေတြကို ခႏၶာကိုယ္က ဖယ္ရွားေပးရတာေၾကာင့္ ေျခလက္လႈပ္ျခင္း၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္းျဖစ္ကာ အိပ္ေကာင္းျခင္းနဲ႔ မအိပ္ရေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုမျဖစ္ရေအာင္ မအိပ္ခင္ အနည္းဆံုး သံုးနာရီအကြာမွာ မေသာက္ပါနဲ႔။ ညပိုင္းေတြမွာ ဝိုင္တစ္ခြက္၊ ႏွစ္ခြက္ထက္ ပိုမေသာက္ပါနဲ႔။ အကယ္၍ ညစာစားပြဲေတြမွာ ေသာက္မိပါက ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးလိုက္ပါ။
ည ၉ နာရီမီးေရာင္ေလွ်ာ့ပါ
ကြန္ပ်ဴတာ၊ တီဗီနဲ႔ ဒစ္ဂ်စ္တယ္နာရီေတြက ထြက္ရွိတဲ့ အလင္းတန္းေတြက ငိုက္မ်ဥ္းျခင္း ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ မယ္လတိုနင္ေဟာ္မုန္း သဘာဝအတိုင္း ထြက္ရွိမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းက ငိုက္မ်ဥ္းျခင္းကိုသာမက အိပ္မက္ ပံုမွန္မက္ေစဖို႔လည္း ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။ အိပ္မက္မက္ျခင္းက စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်မႈကို သက္သာေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ရာဝင္ခါနီး တီဗီၾကည့္ျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာၾကည့္ျခင္း မလုပ္ပါနဲ႔။
ည ၁၀ နာရီအိပ္ေဆးမေသာက္ပါနဲ႔
အိပ္မေပ်ာ္လို႔ အိပ္ေဆးေသာက္တာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။ အိပ္ေဆးပံုမွန္ေသာက္ေနပါက ေနာက္ပိုင္း ေဆးမတိုးဘဲ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ ေန႔လယ္ဘက္မွာ ပင္ပန္းႏြမ္းလ်ျခင္း၊ အေတြးအေခၚ အားနည္းျခင္းတို႔ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ သဘာဝအတိုင္း အိပ္ေပ်ာ္ေအာင္သာ ႀကိဳးစားပါ။
ည ၁၀ နာရီခြဲစိတ္ေျဖေလွ်ာ့ကာ အသက္႐ွဴပါ
အေပၚသြား ေနာက္ဘက္နားမွာ အာေခါင္းကို လွ်ာနဲ႔ေထာက္ၿပီး အသက္ဝဝ႐ွဴသြင္းပါ။ တစ္ကေန ခုနစ္အထိ စိတ္ထဲကေရၿပီး အသက္ေအာင့္ထားပါ။ ၿပီးေတာ့ တစ္ကေန ရွစ္ထိေရကာ အသက္႐ွဴထုတ္ပါ။ အစအဆံုး သံုးႀကိမ္လုပ္ပါ။ သဘာဝအတိုင္း အိပ္ေပ်ာ္သြားပါလိမ့္မယ္။
မနက္ ၇ နာရီအခ်ိန္မွန္ထပါ
အခ်ိန္မွန္ထဖို႔ အရင္ဆံုး အခ်ိန္တစ္ခုသတ္မွတ္ၿပီး ႏိႈးစက္သံုးကာ တစ္ပတ္ေလာက္ထပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အက်င့္ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ ႏိႈးစက္မလိုဘဲ အလိုလိုႏိုးထလာပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုပဲ အိပ္ခ်ိန္ကိုလည္း ပံုမွန္လုပ္ပါ။ အခ်ိန္မွန္အိပ္၊ အခ်ိန္မွန္ထျခင္းျဖင့္ ညဘက္မွာ ေကာင္းေကာင္း အိပ္ေပ်ာ္လာမွာပါ။
မနက္ ၉ နာရီကယ္လ္စီယမ္ သံုးေဆာင္ပါ
မနက္စာစားတဲ့အခါ ကယ္လ္စီယမ္ဓာတ္ပါရွိတဲ့ အစာစားဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔။ ဒီသတၱဳဓာတ္ဟာ အိပ္ေကာင္းျခင္း အိပ္ေစႏိုင္တဲ့ ဆီ႐ိုတိုနင္နဲ႔ မယ္လတိုနင္ေဟာ္မုန္းေတြကို ခႏၶာကိုယ္ကေန ပမာဏမ်ားျပားစြာ ထြက္ရွိလာေစႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ပါ။ ကယ္လ္စီယမ္ပါတဲ့ ေကြကာအုတ္ေသာက္ပါ။ တစ္ေန႔ကို ကယ္လ္စီယမ္ ၁၂၀၀ မီလီဂရမ္ သံုးေဆာင္ သင့္တာေၾကာင့္ လိုအပ္ပါက ကယ္လ္စီယမ္ အားေဆးေသာက္ပါ။
မနက္ ၁၀ နာရီေနေရာင္ခံပါ
ေနေရာင္ျခည္ခံယူျခင္းျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ ဇီဝနာရီျဖစ္ပ်က္မႈ မွန္ကန္ၿပီး ေန႔လယ္ေန႔ခင္း ငိုက္မ်ဥ္းျခင္းနဲ႔ ညဘက္မ်က္စိေၾကာင္ျခင္း မျဖစ္ေတာ့မွာပါ။ အိပ္ေကာင္းျခင္း အိပ္ေပ်ာ္ေစဖို႔ ေန႔ပိုင္းမွာ ေနအလင္းေရာင္မ်ားစြာလိုၿပီး ညပိုင္းမွာ လံုးဝေမွာင္ခ်ထားဖို႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေန႔လယ္ေန႔ခင္း အိမ္ထဲ၊ အခန္းထဲမွာပဲ ေအာင္းေနမယ့္အစား အလင္းေရာင္ ခံယူလိုက္ပါ။
ေန႔လယ္ ၁ နာရီေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ
အိပ္မေပ်ာ္ရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာထဲမွာ စိုးရိမ္ပူပန္ျခင္းနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းက အျဖစ္အမ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရာေတြပါ။ အဲဒါေတြ ေပ်ာက္ကင္းဖို႔ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ပံုမွန္လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ ေျပးျခင္းက စိတ္ဓာတ္က် ကာကြယ္တဲ့ေဆးေတြလိုပဲ အစြမ္းထက္လွပါတယ္။ ျပင္ပမွာ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္းက Gym ထဲမွာလုပ္ျခင္း ထက္စာရင္ ပိုၿပီးအက်ိဳးရွိပါတယ္။
ညေန ၃ နာရီကဖင္းဓာတ္ေလွ်ာ့ပါ
ညေနပိုင္းမွာ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္ မေသာက္ပါနဲ႔ေတာ့။ ခႏၶာကိုယ္ကေန ကဖင္းဓာတ္ကို ဖယ္ရွားစြန္႔ထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္အနည္းဆံုး ေျခာက္နာရီလိုပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာ ေကာ္ဖီခါးခါးတစ္ခြက္ ေသာက္လိုက္ပါက ညကိုးနာရီအထိ ခႏၶာကိုယ္ထဲ ကဖင္းဓာတ္ရွိေနဦးမွာပါ။ အဲဒီကဖင္းဓာတ္က မ်က္စိေၾကာင္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ည ၆ နာရီအယ္လ္ကိုေဟာ ေလွ်ာ့ပါ
အိပ္ရာဝင္ခါနီး အရက္၊ ဝိုင္၊ ဘီယာစတဲ့ အယ္လ္ကိုေဟာပါ အရည္ေသာက္ေပးျခင္းက အိပ္စက္ျခင္းကို အေႏွာင့္အယွက္ေပးပါတယ္။ အိပ္ေနစဥ္ ေသြးတြင္းရွိ အယ္လ္ကိုေဟာ အဆိပ္ဓာတ္ေတြကို ခႏၶာကိုယ္က ဖယ္ရွားေပးရတာေၾကာင့္ ေျခလက္လႈပ္ျခင္း၊ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္းျဖစ္ကာ အိပ္ေကာင္းျခင္းနဲ႔ မအိပ္ရေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုမျဖစ္ရေအာင္ မအိပ္ခင္ အနည္းဆံုး သံုးနာရီအကြာမွာ မေသာက္ပါနဲ႔။ ညပိုင္းေတြမွာ ဝိုင္တစ္ခြက္၊ ႏွစ္ခြက္ထက္ ပိုမေသာက္ပါနဲ႔။ အကယ္၍ ညစာစားပြဲေတြမွာ ေသာက္မိပါက ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးလိုက္ပါ။
ည ၉ နာရီမီးေရာင္ေလွ်ာ့ပါ
ကြန္ပ်ဴတာ၊ တီဗီနဲ႔ ဒစ္ဂ်စ္တယ္နာရီေတြက ထြက္ရွိတဲ့ အလင္းတန္းေတြက ငိုက္မ်ဥ္းျခင္း ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ မယ္လတိုနင္ေဟာ္မုန္း သဘာဝအတိုင္း ထြက္ရွိမႈကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းက ငိုက္မ်ဥ္းျခင္းကိုသာမက အိပ္မက္ ပံုမွန္မက္ေစဖို႔လည္း ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။ အိပ္မက္မက္ျခင္းက စိတ္ဖိစီးမႈနဲ႔ စိတ္ဓာတ္က်မႈကို သက္သာေစ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အိပ္ရာဝင္ခါနီး တီဗီၾကည့္ျခင္း၊ ကြန္ပ်ဴတာၾကည့္ျခင္း မလုပ္ပါနဲ႔။
ည ၁၀ နာရီအိပ္ေဆးမေသာက္ပါနဲ႔
အိပ္မေပ်ာ္လို႔ အိပ္ေဆးေသာက္တာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႔။ အိပ္ေဆးပံုမွန္ေသာက္ေနပါက ေနာက္ပိုင္း ေဆးမတိုးဘဲ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့အျပင္ ေန႔လယ္ဘက္မွာ ပင္ပန္းႏြမ္းလ်ျခင္း၊ အေတြးအေခၚ အားနည္းျခင္းတို႔ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ သဘာဝအတိုင္း အိပ္ေပ်ာ္ေအာင္သာ ႀကိဳးစားပါ။
ည ၁၀ နာရီခြဲစိတ္ေျဖေလွ်ာ့ကာ အသက္႐ွဴပါ
အေပၚသြား ေနာက္ဘက္နားမွာ အာေခါင္းကို လွ်ာနဲ႔ေထာက္ၿပီး အသက္ဝဝ႐ွဴသြင္းပါ။ တစ္ကေန ခုနစ္အထိ စိတ္ထဲကေရၿပီး အသက္ေအာင့္ထားပါ။ ၿပီးေတာ့ တစ္ကေန ရွစ္ထိေရကာ အသက္႐ွဴထုတ္ပါ။ အစအဆံုး သံုးႀကိမ္လုပ္ပါ။ သဘာဝအတိုင္း အိပ္ေပ်ာ္သြားပါလိမ့္မယ္။
အတာသႀကၤန္ကာလမွာ တရားထုိင္မည္ဆိုလွ်င္
တရားထုိင္ျခင္း ဆိုသည္မွာ
တရားထုိင္တယ္ဆိုတာ လြယ္လြယ္ ေျပာရရင္ေတာ့ အတုိင္းအဆမရွိ၊ လြင့္ေမ်ာ႐ႈပ္ေထြးလွတဲ့ အေတြးေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ စိတ္ကူးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္ကို ႐ႈျမင္သံုးသပ္ ဆင္ျခင္တဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။
တရားထုိင္ရာတြင္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္
၁။ တိတ္ဆိတ္ေသာ ေနရာ
တရားထုိင္မယ္ဆိုရင္ အေႏွာင့္အယွက္နဲ႔ အသံေတြ နည္းႏိုင္သမွ်နည္းၿပီး တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္တဲ့ ေနရာထုိင္ခင္းရွိရပါမယ္။
၂။ သက္ေသာင့္သက္သာရွိေသာ ကုိယ္ဟန္အေနအထား
ထုိင္ရင္း၊ လဲေလ်ာင္းရင္း၊ ရပ္ရင္း၊ လမ္းေလွ်ာက္ရင္းနဲ႔ တျခားလႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္တုိင္းမွာ တရားမွတ္လို႔ ရပါတယ္။ အခ်ိန္ၾကာၾကာ တရား႐ႈမွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆိုရင္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ အေနအထားဟာ သက္ေသာင့္သက္သာရွိဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
၃။ အာ႐ံုစိုက္ ႐ႈမွတ္ရာေနရာ
တစ္စံုတစ္ခုကို အာ႐ံုစိုက္႐ႈမွတ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ တရားထုိင္ျခင္းရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ပါ။ ဥပမာ ရွင္းျပရရင္ တရားထိုင္တဲ့သူဟာ ႏွာသီးဝမွာ တုိးဝင္၊ တုိးထြက္ ေနတဲ့ ဝင္ေလ၊ ထြက္ေလကို အာ႐ံုစိုက္ရပါမယ္။
၄။ စိတ္ရွည္ကာ အေကာင္းျမင္မႈ
တရားထိုင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ပတ္ဝန္းက်င္ အေႏွာင့္အယွက္သာမက ကိုယ့္အေတြးနဲ႔ကိုယ္ ေႏွာင့္ယွက္တာလည္း ခံရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စိတ္ရွည္ရွည္ ထားၿပီး ျဖစ္ျခင္း၊ ပ်က္ျခင္း သေဘာကို ႐ႈမွတ္ႏိုင္ဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ တရားရိပ္သာေတြမွာေတာ့ တရားထုိင္သူေတြအတြက္ သက္ေသာင့္သက္သာ တရားဓမၼက်င့္ႀကံႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ထားရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အတြက္ ပူစရာ သိပ္မလိုပါဘူး။
တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အလုပ္လုပ္ပံု
တရားထုိင္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္သြားပါတယ္။ တရားထုိင္ခ်ိန္ အေတာအတြင္း လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲက အေျပာင္းအလဲေတြ အေၾကာင္းကုိ ေလ့လာသူေတြက တရားထိုင္ျခင္းဟာ က်န္းမာေရးျပႆနာတခ်ဳိ႕ကို သက္သာေလ်ာ့ပါးေစေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ တရားထုိင္တာဟာ အလိုအေလ်ာက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အာ႐ံုေၾကာ အဖြဲ႕အစည္း (Autonomic Nervous System) အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိေစတာေၾကာင့္ပါတဲ့။
ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အဂၤါအစိတ္အပုိင္းေတြနဲ႔ ႂကြက္သားေတြကို ထိန္းညႇိေပးၿပီး ႏွလံုးခုန္ျခင္း၊ ေခၽြးထြက္ျခင္း၊ အသက္႐ႈျခင္းနဲ႔ အစာေခ်ဖ်က္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ေပးပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းမွာ Sympathetic Nervous Systemနဲ႔ Parasympathtic Nervous System ဆိုၿပီး အဓိက အစိတ္အပိုင္းႏွစ္ရပ္ ရွိပါတယ္။ Sympathetic Nervous System ဟာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါဝင္ကူညီပါတယ္။ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္က စိတ္ဖိစီးမႈ ခံစားေနရတယ္ဆိုပါေတာ့။
ဒီစနစ္ဟာ “Fight or Flight Response” ျဖစ္ေစၿပီး ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းနဲ႔ အသက္႐ႈႏႈန္းေတြ ျမန္ေစတာမ်ဳိး၊ ေသြးေၾကာေတြ က်ဥ္းေစတာမ်ဳိး ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါဟာ က်န္းမာေရး အတြက္ ဆိုးက်ဳိးေတြပါပဲ။ ဒီဆိုးက်ဳိးေတြ မျဖစ္ေအာင္ တရားထိုင္ျခင္းက ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Parasympathtic Nervous System ကေတာ့ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေႏွးေအာင္၊ ေသြးေၾကာက်ယ္ေစကာ ေသြးစီးဆင္းမႈေကာင္းေအာင္နဲ႔ အစာေခ်ဖ်က္ႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ တရားထုိင္တဲ့အခါ ဒီစနစ္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈကို အားေကာင္း ေစပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ေလ့လာမႈ တစ္ရပ္အရ တရားထုိင္တာဟာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာေတြကို သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲေစႏိုင္ေၾကာင္း ဆုိပါတယ္။ တရားထိုင္တဲ့အတြက္ အာ႐ံုစူးစိုက္အား ပိုေကာင္းလာျခင္း၊ နိစၥဓူဝ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာေတြမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ ပိုေကာင္းလာျခင္း၊ စိတ္တည္ၿငိမ္ျခင္းနဲ႔ ဥာဏ္ရည္ ဥာဏ္ေသြး ပိုမိုထက္ျမက္လာျခင္း စတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
တရားထိုင္ျခင္းေၾကာင့္ သက္သာေစေသာ ေရာဂါေဝဒနာမ်ား
က်န္းမာေရးေကာင္းသူေတြ တရားထိုင္ရင္ ခႏၶာကုိယ္အနားရေစကာ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့ပါးေစၿပီး ေတာ္႐ံုေရာဂါ ေဝဒနာေတြကို မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး မေကာင္းသူေတြ တရားထိုင္ရင္ေကာ သင့္ေတာ္ပါ့မလား။ က်န္းမာေရး မေကာင္းသူေတြ တရားထိုင္ရင္ ရရွိႏိုင္တဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြကိုေတာ့ ေလ့လာမႈမ်ားစြာက ေအာက္ပါအတိုင္း ေလ့လာေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။
တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ သက္သာေလ်ာ့ပါးႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္ျခင္း၊ စိတ္ပူပန္ေသာကေရာက္ျခင္း၊ ရင္က်ပ္ပန္းနာ၊ ကင္ဆာေရာဂါ၊ စိတ္က်ေရာဂါ၊ ေညာင္းညာႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ နာက်င္မႈဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ား၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ အရက္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးစြဲလမ္းမႈ ျပႆနာ စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး မေကာင္းတဲ့သူေတြ တရားထုိင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ စ,စခ်င္းမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တရားမထိုင္သင့္ပါဘူး။
တရားထိုင္တာကို ေဆးကုသမႈ တစ္ရပ္လုိ အသံုးျပဳတာထက္ ေဆးကုသမႈနဲ႔ တြဲၿပီး ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မွန္မွန္ ေဆာင္ရြက္သြားသင့္ပါတယ္။ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ က်န္းမာေရး မထိခိုက္ေစရန္ တရားထုိင္တာက အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းပါတယ္။ တရားရိပ္သာေတြဟာလည္း ေယာဂီေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္ပါ ထည့္တြက္ၿပီး ဣရိယာပုတ္ ညီမွ်ေအာင္ စီစဥ္ေပးထားတာပါ။ တရားရိပ္သာရဲ႕ အခ်ိန္ဇယား အတိုင္း တရားထုိင္ခ်ိန္၊ တရားနာခ်ိန္၊ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း တရားမွတ္ခ်ိန္၊ ဆြမ္းစားခ်ိန္၊ ေရခ်ဳိးခ်ိန္. . .စတာေတြအတိုင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေပး႐ံုနဲ႔ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ေနမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ တစ္ခုေသာ သႀကၤန္တြင္း တရားစခန္းမွာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ စာေရးသူရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ စာေရးသူဟာ တရားစခန္းက ေရခ်ဳိးခ်ိန္ေပးတဲ့ အခိုက္မွာ ေရမခ်ဳိးျဖစ္ဘဲ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီေက်ာ္ၿပီး ေနပူရွိန္ျပင္းထန္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရခ်ဳိးမိလို႔ အဖ်ားႀကီးၿပီး တရားစခန္းပြဲ မၿပီးဆံုးခင္မွာပဲ အိမ္ျပန္အနားယူခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးသူလို အျဖစ္မ်ဳိး မႀကံဳရေလေအာင္ တရားရိပ္သာရဲ႕ အခ်ိန္ဇယား၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းအတိုင္း ျပည့္ျပည့္ဝဝ တရားအားထုတ္ ႏိုင္ၾကေစဖုိ႔နဲ႔ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ မၿမဲတဲ့ အနိစၥ သေဘာတရားကို သာမက က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ျခင္းဆိုတဲ့ လာဘ္ႀကီးတစ္ပါးကိုပါ ရရွိႏိုင္ၾကေစဖို႔ တိုက္တြန္းေရးသားလိုက္ရပါတယ္။
Ref : Good Health
တရားထုိင္တယ္ဆိုတာ လြယ္လြယ္ ေျပာရရင္ေတာ့ အတုိင္းအဆမရွိ၊ လြင့္ေမ်ာ႐ႈပ္ေထြးလွတဲ့ အေတြးေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ စိတ္ကူးေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္ကို ႐ႈျမင္သံုးသပ္ ဆင္ျခင္တဲ့သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။
တရားထုိင္ရာတြင္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္
၁။ တိတ္ဆိတ္ေသာ ေနရာ
တရားထုိင္မယ္ဆိုရင္ အေႏွာင့္အယွက္နဲ႔ အသံေတြ နည္းႏိုင္သမွ်နည္းၿပီး တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္တဲ့ ေနရာထုိင္ခင္းရွိရပါမယ္။
၂။ သက္ေသာင့္သက္သာရွိေသာ ကုိယ္ဟန္အေနအထား
ထုိင္ရင္း၊ လဲေလ်ာင္းရင္း၊ ရပ္ရင္း၊ လမ္းေလွ်ာက္ရင္းနဲ႔ တျခားလႈပ္ရွားမႈျပဳလုပ္တုိင္းမွာ တရားမွတ္လို႔ ရပါတယ္။ အခ်ိန္ၾကာၾကာ တရား႐ႈမွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆိုရင္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ အေနအထားဟာ သက္ေသာင့္သက္သာရွိဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
၃။ အာ႐ံုစိုက္ ႐ႈမွတ္ရာေနရာ
တစ္စံုတစ္ခုကို အာ႐ံုစိုက္႐ႈမွတ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ တရားထုိင္ျခင္းရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ပါ။ ဥပမာ ရွင္းျပရရင္ တရားထိုင္တဲ့သူဟာ ႏွာသီးဝမွာ တုိးဝင္၊ တုိးထြက္ ေနတဲ့ ဝင္ေလ၊ ထြက္ေလကို အာ႐ံုစိုက္ရပါမယ္။
၄။ စိတ္ရွည္ကာ အေကာင္းျမင္မႈ
တရားထိုင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ပတ္ဝန္းက်င္ အေႏွာင့္အယွက္သာမက ကိုယ့္အေတြးနဲ႔ကိုယ္ ေႏွာင့္ယွက္တာလည္း ခံရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စိတ္ရွည္ရွည္ ထားၿပီး ျဖစ္ျခင္း၊ ပ်က္ျခင္း သေဘာကို ႐ႈမွတ္ႏိုင္ဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ တရားရိပ္သာေတြမွာေတာ့ တရားထုိင္သူေတြအတြက္ သက္ေသာင့္သက္သာ တရားဓမၼက်င့္ႀကံႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ထားရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အတြက္ ပူစရာ သိပ္မလိုပါဘူး။
တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္တြင္း အလုပ္လုပ္ပံု
တရားထုိင္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္သြားပါတယ္။ တရားထုိင္ခ်ိန္ အေတာအတြင္း လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲက အေျပာင္းအလဲေတြ အေၾကာင္းကုိ ေလ့လာသူေတြက တရားထိုင္ျခင္းဟာ က်န္းမာေရးျပႆနာတခ်ဳိ႕ကို သက္သာေလ်ာ့ပါးေစေၾကာင္း ဆိုပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ တရားထုိင္တာဟာ အလိုအေလ်ာက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ အာ႐ံုေၾကာ အဖြဲ႕အစည္း (Autonomic Nervous System) အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိေစတာေၾကာင့္ပါတဲ့။
ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အဂၤါအစိတ္အပုိင္းေတြနဲ႔ ႂကြက္သားေတြကို ထိန္းညႇိေပးၿပီး ႏွလံုးခုန္ျခင္း၊ ေခၽြးထြက္ျခင္း၊ အသက္႐ႈျခင္းနဲ႔ အစာေခ်ဖ်က္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြကိုပါ ထိန္းခ်ဳပ္ေပးပါတယ္။ ဒီအဖြဲ႕အစည္းမွာ Sympathetic Nervous Systemနဲ႔ Parasympathtic Nervous System ဆိုၿပီး အဓိက အစိတ္အပိုင္းႏွစ္ရပ္ ရွိပါတယ္။ Sympathetic Nervous System ဟာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါဝင္ကူညီပါတယ္။ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္က စိတ္ဖိစီးမႈ ခံစားေနရတယ္ဆိုပါေတာ့။
ဒီစနစ္ဟာ “Fight or Flight Response” ျဖစ္ေစၿပီး ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းနဲ႔ အသက္႐ႈႏႈန္းေတြ ျမန္ေစတာမ်ဳိး၊ ေသြးေၾကာေတြ က်ဥ္းေစတာမ်ဳိး ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါဟာ က်န္းမာေရး အတြက္ ဆိုးက်ဳိးေတြပါပဲ။ ဒီဆိုးက်ဳိးေတြ မျဖစ္ေအာင္ တရားထိုင္ျခင္းက ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ Parasympathtic Nervous System ကေတာ့ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္းေႏွးေအာင္၊ ေသြးေၾကာက်ယ္ေစကာ ေသြးစီးဆင္းမႈေကာင္းေအာင္နဲ႔ အစာေခ်ဖ်က္ႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္။ တရားထုိင္တဲ့အခါ ဒီစနစ္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈကို အားေကာင္း ေစပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ေလ့လာမႈ တစ္ရပ္အရ တရားထုိင္တာဟာ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာေတြကို သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲေစႏိုင္ေၾကာင္း ဆုိပါတယ္။ တရားထိုင္တဲ့အတြက္ အာ႐ံုစူးစိုက္အား ပိုေကာင္းလာျခင္း၊ နိစၥဓူဝ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာေတြမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ ပိုေကာင္းလာျခင္း၊ စိတ္တည္ၿငိမ္ျခင္းနဲ႔ ဥာဏ္ရည္ ဥာဏ္ေသြး ပိုမိုထက္ျမက္လာျခင္း စတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
တရားထိုင္ျခင္းေၾကာင့္ သက္သာေစေသာ ေရာဂါေဝဒနာမ်ား
က်န္းမာေရးေကာင္းသူေတြ တရားထိုင္ရင္ ခႏၶာကုိယ္အနားရေစကာ စိတ္ဖိစီးမႈ ေလ်ာ့ပါးေစၿပီး ေတာ္႐ံုေရာဂါ ေဝဒနာေတြကို မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး မေကာင္းသူေတြ တရားထိုင္ရင္ေကာ သင့္ေတာ္ပါ့မလား။ က်န္းမာေရး မေကာင္းသူေတြ တရားထိုင္ရင္ ရရွိႏိုင္တဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေတြကိုေတာ့ ေလ့လာမႈမ်ားစြာက ေအာက္ပါအတိုင္း ေလ့လာေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။
တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ သက္သာေလ်ာ့ပါးႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္ျခင္း၊ စိတ္ပူပန္ေသာကေရာက္ျခင္း၊ ရင္က်ပ္ပန္းနာ၊ ကင္ဆာေရာဂါ၊ စိတ္က်ေရာဂါ၊ ေညာင္းညာႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ နာက်င္မႈဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ား၊ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ အရက္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးစြဲလမ္းမႈ ျပႆနာ စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး မေကာင္းတဲ့သူေတြ တရားထုိင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ စ,စခ်င္းမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တရားမထိုင္သင့္ပါဘူး။
တရားထိုင္တာကို ေဆးကုသမႈ တစ္ရပ္လုိ အသံုးျပဳတာထက္ ေဆးကုသမႈနဲ႔ တြဲၿပီး ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မွန္မွန္ ေဆာင္ရြက္သြားသင့္ပါတယ္။ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ က်န္းမာေရး မထိခိုက္ေစရန္ တရားထုိင္တာက အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းပါတယ္။ တရားရိပ္သာေတြဟာလည္း ေယာဂီေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္ပါ ထည့္တြက္ၿပီး ဣရိယာပုတ္ ညီမွ်ေအာင္ စီစဥ္ေပးထားတာပါ။ တရားရိပ္သာရဲ႕ အခ်ိန္ဇယား အတိုင္း တရားထုိင္ခ်ိန္၊ တရားနာခ်ိန္၊ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း တရားမွတ္ခ်ိန္၊ ဆြမ္းစားခ်ိန္၊ ေရခ်ဳိးခ်ိန္. . .စတာေတြအတိုင္း လုိက္နာေဆာင္ရြက္ေပး႐ံုနဲ႔ ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ေနမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ တစ္ခုေသာ သႀကၤန္တြင္း တရားစခန္းမွာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ စာေရးသူရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ စာေရးသူဟာ တရားစခန္းက ေရခ်ဳိးခ်ိန္ေပးတဲ့ အခိုက္မွာ ေရမခ်ဳိးျဖစ္ဘဲ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီေက်ာ္ၿပီး ေနပူရွိန္ျပင္းထန္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရခ်ဳိးမိလို႔ အဖ်ားႀကီးၿပီး တရားစခန္းပြဲ မၿပီးဆံုးခင္မွာပဲ အိမ္ျပန္အနားယူခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးသူလို အျဖစ္မ်ဳိး မႀကံဳရေလေအာင္ တရားရိပ္သာရဲ႕ အခ်ိန္ဇယား၊ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းအတိုင္း ျပည့္ျပည့္ဝဝ တရားအားထုတ္ ႏိုင္ၾကေစဖုိ႔နဲ႔ တရားထုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ မၿမဲတဲ့ အနိစၥ သေဘာတရားကို သာမက က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ျခင္းဆိုတဲ့ လာဘ္ႀကီးတစ္ပါးကိုပါ ရရွိႏိုင္ၾကေစဖို႔ တိုက္တြန္းေရးသားလိုက္ရပါတယ္။
Ref : Good Health
သင္ မထင္မွတ္ထားေသာ သင့္ကို အႏၲရာယ္ေပးေနသည့္ အရာမ်ား
(၁) ဆိုဒီယမ္ ေလာ္႐ုိင္းဆာလဖိတ္ (Sodium Lauryl Sulfate)
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ပါးစပ္အနာ
SLS ဟာ သြားတုိက္ေဆးအမ်ားစုမွာ သန္႔ရွင္းေရးပစၥည္းအေနနဲ႔ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခံတြင္းထဲက ဘက္တီးရီးယား အလႊာကို ေျပာင္းလဲသြားေစၿပီး တစ္သွ်ဴး ေတြကို မသက္မသာျဖစ္ေစကာ ပါးစပ္အနာ ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ပါးစပ္အနာမျဖစ္ေအာင္ - SLS မပါတဲ့ သြားတုိက္ေဆးကို ေျပာင္းသံုးပါ။ ဒါ့အျပင္ ခံတြင္းမသက္မသာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ နာနတ္သီးလိုမ်ဳိး အက္စစ္ကဲတဲ့အသီးေတြကို ေလွ်ာ့စားေပးပါ။
(၂) သၾကားမပါေသာ ပီေက
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျခင္း
သၾကားမပါတဲ့ပီေကဟာ Sorbitol နဲ႔ Mannitol တို႔နဲ႔ ခ်ဳိေအာင္ လုပ္ထားတဲ့အတြက္ ဒီပါဝင္ပစၥည္းႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို ခႏၶာကုိယ္ကေန အလြယ္တကူ မစုပ္ယူႏိုင္ပါဘူး။ ဒီႏွစ္မ်ဳိးစလံုးပါတဲ့ ပီေကကို အလြန္အကၽြံစားတာက ေရကို အူထဲမ်ားမ်ား ဆြဲယူႏိုင္ တာေၾကာင့္ ဝမ္းေပ်ာ့ေပ်ာ့ သြားေစႏိုင္ပါတယ္။
ဝမ္းမေလွ်ာေအာင္ - သၾကားမပါတဲ့ ပီေကစားတာက သၾကားပါတဲ့ ပီေကစားတာထက္ ခံတြင္းက်န္းမာေရးအတြက္ေတာ့ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အလြန္အကၽြံစားရင္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ေလွ်ာ့စားသင့္ပါတယ္။
(၃) ေကာ္ဖီအလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း
ကဖင္းဓာတ္ဟာ အက္စစ္အထြက္မ်ားေစၿပီး အစာအိမ္ကို မအီမသာျဖစ္ေစကာ ဗိုက္ေအာင့္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဗိုက္မေအာင့္ေအာင္ - ကဖင္းဓာတ္မပါတဲ့ ေကာ္ဖီကို ေျပာင္းေသာက္ပါ။
(၄) ဒိန္ခဲႏွင့္ ေဟာ့ေဒါ့မုန္႔
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ေခါင္းကိုက္ျခင္း
ဒိန္ခဲမွာ တိုင္ယာမင္း (Tyramine) ဆိုတဲ့အမိုင္ႏိုအက္စစ္ပါဝင္ေနပါ
တယ္။ ေဟာ့ေဒါ့မွာေတာ့ ႏုိက္ထ႐ိုက္ (Nitrites) ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဒီအစာႏွစ္မ်ဳိးစလံုးဟာ ေသြးစီးဆင္းမႈကို ကေမာက္ကမျဖစ္ေစကာ ေခါင္းကုိက္ေစပါတယ္။
ေခါင္းမကိုက္ေအာင္ - တိုင္ယာမင္းေပါမ်ားစြာပါဝင္ၿပီး က်ပ္တင္ထားတဲ့ အသား၊ အခ်ဥ္ေဖာက္ထားတဲ့ သနပ္၊ အမွည့္လြန္ေနတဲ့ သစ္သီး၊ ဝိုင္နဲ႔ ဘီယာေတြကို ေရွာင္ပါ။ ဒါ့အျပင္ ေဟာ့ေဒါ့မုန္႔ကိုလည္း အလြန္အကၽြံမစားပါနဲ႔။
(၅) က်ပ္လြန္းေသာ ဖိနပ္စီးျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ေျခဖမိုးနဲ႔ ေျခဖဝါးနာက်င္ျခင္း
ႂကြက္သားေတြဟာ က်ဳံ႕ဆန္႔လိုက္၊ ေျဖေလ်ာ့လိုက္လုပ္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းပါ။ ေျခေထာက္နဲ႔ မေတာ္တဲ့ ဖိနပ္က်ပ္က်ပ္ကို အခ်ိန္ၾကာၾကာ စီးထားတဲ့အခါ ေျခဖမိုးနဲ႔ေျခဖဝါးနာက်င္ ရတတ္ပါတယ္။
ေျခေထာက္ျပႆနာကင္းေဝးေအာင္ - ဖိနပ္ေၾကာင့္ ေျခေထာက္ေတြ နာက်င္ ေနတယ္လို႔ ခံစားရရင္ တင္းနစ္ေဘာလံုးတစ္လံုးေပၚမွာ ေျခနင္းၿပီးလွိမ့္ေပးရင္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ ႂကြက္သားေတြလည္း ေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္။ ေန႔စဥ္လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၆) ေရပူခ်ဳိးျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - အသားအေရေျခာက္ေသြ႕ျခင္း
ေရပူခ်ဳိးတာနဲ႔ ဆပ္ျပာတိုက္တာေတြဟာ အစိုဓာတ္ကို ထိန္းေပးထားတဲ့ အေရျပား ဆဲလ္ေတြကို ကြာက်ေစပါတယ္။ အေရျပားမွာရွိတဲ့ သဘာဝအဆီေတြကိုပါ ေဆးေၾကာ လိုက္သလို ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ အေရျပားေတြ ေျခာက္ေသြ႕သြားတာပါ။
အသားအေရမေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ - ေရပူနဲ႔ခ်ဳိးတဲ့အခါ ခပ္ျမန္ျမန္ခ်ဳိးပါ။ ၿပီးရင္ အစိုဓာတ္ထိန္းေပးႏိုင္တဲ့ ဆပ္ျပာအမ်ဳိးအစားကိုသံုးပါ။ ေရခ်ဳိးၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္သုတ္ၿပီးခါစမွာပဲ အစိုဓာတ္ထိန္းလိမ္းေဆး (Moisturizing Ointment) ကိုလိမ္းေပးပါ။
(၇) ညစာစားၿပီး ပူရွိန္းစားျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ရင္ပူျခင္း
ညစာကုိ အမ်ားႀကီးစားၿပီးခ်ိန္မွာ ပူရွိန္းသၾကားလံုး၊ ပီေက စတာေတြကို စားလိုက္တာဟာ အစာအိမ္နဲ႔ အေစေရမ်ဳိႁပြန္ၾကားက ႂကြက္သားစုကို ပြင့္ေစကာ အက္စစ္ဆန္တက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ရင္ပူရတာပါ။
ရင္ပူျခင္းကင္းေဝးေအာင္ - ညစာစားတဲ့အခါ အမ်ားႀကီးမစားပါနဲ႔။ ေျဖးေျဖးနဲ႔ ေၾကညက္ေအာင္ ဝါးစားပါ။ ရင္ပူေစတဲ့ ဆီေၾကာ္စာ၊ ေခ်ာကလက္၊ အဆီမ်ားအသား၊ အယ္လ္ကိုေဟာ၊ ကဖင္းပါတဲ့ ေသာက္စရာနဲ႔ အက္စစ္ဓာတ္လြန္ကဲတဲ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ခ်ဥ္တဲ့သစ္သီး စတာေတြကို ေလွ်ာ့စားပါ။
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ပါးစပ္အနာ
SLS ဟာ သြားတုိက္ေဆးအမ်ားစုမွာ သန္႔ရွင္းေရးပစၥည္းအေနနဲ႔ ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခံတြင္းထဲက ဘက္တီးရီးယား အလႊာကို ေျပာင္းလဲသြားေစၿပီး တစ္သွ်ဴး ေတြကို မသက္မသာျဖစ္ေစကာ ပါးစပ္အနာ ကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ပါးစပ္အနာမျဖစ္ေအာင္ - SLS မပါတဲ့ သြားတုိက္ေဆးကို ေျပာင္းသံုးပါ။ ဒါ့အျပင္ ခံတြင္းမသက္မသာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ နာနတ္သီးလိုမ်ဳိး အက္စစ္ကဲတဲ့အသီးေတြကို ေလွ်ာ့စားေပးပါ။
(၂) သၾကားမပါေသာ ပီေက
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျခင္း
သၾကားမပါတဲ့ပီေကဟာ Sorbitol နဲ႔ Mannitol တို႔နဲ႔ ခ်ဳိေအာင္ လုပ္ထားတဲ့အတြက္ ဒီပါဝင္ပစၥည္းႏွစ္မ်ဳိးစလံုးကို ခႏၶာကုိယ္ကေန အလြယ္တကူ မစုပ္ယူႏိုင္ပါဘူး။ ဒီႏွစ္မ်ဳိးစလံုးပါတဲ့ ပီေကကို အလြန္အကၽြံစားတာက ေရကို အူထဲမ်ားမ်ား ဆြဲယူႏိုင္ တာေၾကာင့္ ဝမ္းေပ်ာ့ေပ်ာ့ သြားေစႏိုင္ပါတယ္။
ဝမ္းမေလွ်ာေအာင္ - သၾကားမပါတဲ့ ပီေကစားတာက သၾကားပါတဲ့ ပီေကစားတာထက္ ခံတြင္းက်န္းမာေရးအတြက္ေတာ့ ပိုေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အလြန္အကၽြံစားရင္ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ျဖစ္ေစတာေၾကာင့္ ေလွ်ာ့စားသင့္ပါတယ္။
(၃) ေကာ္ဖီအလြန္အကၽြံေသာက္ျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း
ကဖင္းဓာတ္ဟာ အက္စစ္အထြက္မ်ားေစၿပီး အစာအိမ္ကို မအီမသာျဖစ္ေစကာ ဗိုက္ေအာင့္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဗိုက္မေအာင့္ေအာင္ - ကဖင္းဓာတ္မပါတဲ့ ေကာ္ဖီကို ေျပာင္းေသာက္ပါ။
(၄) ဒိန္ခဲႏွင့္ ေဟာ့ေဒါ့မုန္႔
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ေခါင္းကိုက္ျခင္း
ဒိန္ခဲမွာ တိုင္ယာမင္း (Tyramine) ဆိုတဲ့အမိုင္ႏိုအက္စစ္ပါဝင္ေနပါ
တယ္။ ေဟာ့ေဒါ့မွာေတာ့ ႏုိက္ထ႐ိုက္ (Nitrites) ပါဝင္ေနပါတယ္။ ဒီအစာႏွစ္မ်ဳိးစလံုးဟာ ေသြးစီးဆင္းမႈကို ကေမာက္ကမျဖစ္ေစကာ ေခါင္းကုိက္ေစပါတယ္။
ေခါင္းမကိုက္ေအာင္ - တိုင္ယာမင္းေပါမ်ားစြာပါဝင္ၿပီး က်ပ္တင္ထားတဲ့ အသား၊ အခ်ဥ္ေဖာက္ထားတဲ့ သနပ္၊ အမွည့္လြန္ေနတဲ့ သစ္သီး၊ ဝိုင္နဲ႔ ဘီယာေတြကို ေရွာင္ပါ။ ဒါ့အျပင္ ေဟာ့ေဒါ့မုန္႔ကိုလည္း အလြန္အကၽြံမစားပါနဲ႔။
(၅) က်ပ္လြန္းေသာ ဖိနပ္စီးျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ေျခဖမိုးနဲ႔ ေျခဖဝါးနာက်င္ျခင္း
ႂကြက္သားေတြဟာ က်ဳံ႕ဆန္႔လိုက္၊ ေျဖေလ်ာ့လိုက္လုပ္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းပါ။ ေျခေထာက္နဲ႔ မေတာ္တဲ့ ဖိနပ္က်ပ္က်ပ္ကို အခ်ိန္ၾကာၾကာ စီးထားတဲ့အခါ ေျခဖမိုးနဲ႔ေျခဖဝါးနာက်င္ ရတတ္ပါတယ္။
ေျခေထာက္ျပႆနာကင္းေဝးေအာင္ - ဖိနပ္ေၾကာင့္ ေျခေထာက္ေတြ နာက်င္ ေနတယ္လို႔ ခံစားရရင္ တင္းနစ္ေဘာလံုးတစ္လံုးေပၚမွာ ေျခနင္းၿပီးလွိမ့္ေပးရင္ ေသြးလွည့္ပတ္မႈ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ ႂကြက္သားေတြလည္း ေျပေလ်ာ့ေစပါတယ္။ ေန႔စဥ္လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၆) ေရပူခ်ဳိးျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - အသားအေရေျခာက္ေသြ႕ျခင္း
ေရပူခ်ဳိးတာနဲ႔ ဆပ္ျပာတိုက္တာေတြဟာ အစိုဓာတ္ကို ထိန္းေပးထားတဲ့ အေရျပား ဆဲလ္ေတြကို ကြာက်ေစပါတယ္။ အေရျပားမွာရွိတဲ့ သဘာဝအဆီေတြကိုပါ ေဆးေၾကာ လိုက္သလို ျဖစ္သြားတာေၾကာင့္ အေရျပားေတြ ေျခာက္ေသြ႕သြားတာပါ။
အသားအေရမေျခာက္ေသြ႕ေအာင္ - ေရပူနဲ႔ခ်ဳိးတဲ့အခါ ခပ္ျမန္ျမန္ခ်ဳိးပါ။ ၿပီးရင္ အစိုဓာတ္ထိန္းေပးႏိုင္တဲ့ ဆပ္ျပာအမ်ဳိးအစားကိုသံုးပါ။ ေရခ်ဳိးၿပီးတဲ့အခါမွာလည္း ေျခာက္ေသြ႕ေအာင္သုတ္ၿပီးခါစမွာပဲ အစိုဓာတ္ထိန္းလိမ္းေဆး (Moisturizing Ointment) ကိုလိမ္းေပးပါ။
(၇) ညစာစားၿပီး ပူရွိန္းစားျခင္း
ဘာျဖစ္ေစသလဲ - ရင္ပူျခင္း
ညစာကုိ အမ်ားႀကီးစားၿပီးခ်ိန္မွာ ပူရွိန္းသၾကားလံုး၊ ပီေက စတာေတြကို စားလိုက္တာဟာ အစာအိမ္နဲ႔ အေစေရမ်ဳိႁပြန္ၾကားက ႂကြက္သားစုကို ပြင့္ေစကာ အက္စစ္ဆန္တက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ ရင္ပူရတာပါ။
ရင္ပူျခင္းကင္းေဝးေအာင္ - ညစာစားတဲ့အခါ အမ်ားႀကီးမစားပါနဲ႔။ ေျဖးေျဖးနဲ႔ ေၾကညက္ေအာင္ ဝါးစားပါ။ ရင္ပူေစတဲ့ ဆီေၾကာ္စာ၊ ေခ်ာကလက္၊ အဆီမ်ားအသား၊ အယ္လ္ကိုေဟာ၊ ကဖင္းပါတဲ့ ေသာက္စရာနဲ႔ အက္စစ္ဓာတ္လြန္ကဲတဲ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီး၊ ခ်ဥ္တဲ့သစ္သီး စတာေတြကို ေလွ်ာ့စားပါ။
Subscribe to:
Posts (Atom)